Nederlanders zitten veel te veel, en dat is ongezond. Zeker als je een zittend beroep hebt, zou je meer moeite moeten doen om elk uur even in beweging te komen. Hoe doe je dat het handigst tijdens je werk?
Nederlanders bewegen te weinig, blijkt uit de nieuwe cijfers van de Leefstijlmonitor van het RIVM. Gemiddeld zitten we 8,7 uur per dag. Vooral mensen met een kantoorbaan, vaak hoogopgeleiden, zitten veel: 11,9 uur per dag, waarvan 6,3 uur op hun werk.
Lang zitten is risicovol voor je gezondheid, komt uit steeds meer onderzoeken naar voren. Peter-Jan Mol, die bij Kenniscentrum Sport advies geeft aan bedrijven, legt uit. “Er moet nog meer onderzoek worden gedaan om het hard te maken, maar de consensus is dat je niet langer dan twee uur onafgebroken achter elkaar moet stilzitten. Iedereen zou elk uur het zitten even moeten doorbreken met een paar minuten staan of bewegen.”
Frisser thuiskomen
Doe je dat niet, dan komt de grootste spiergroep in je lichaam, je bovenbeenspieren, tot stilstand. Daardoor worden vetten en suikers moeilijker afgevoerd en hopen die zich op. “Dat wordt in verband gebracht met verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes type-2, depressie en bepaalde typen kanker.”
Daarnaast worden de pósitieve gevolgen van meer bewegen en staan ook duidelijker. “Het idee bestaat bij veel mensen dat ze productiever zijn als ze langer doorwerken, maar je verslapt juist als je te lang blijft zitten”, zegt Mol. “Als je een break neemt, produceren je hersenen daarna beter. Ook zijn er aanwijzingen dat mensen die minder zitten, ’s avonds frisser thuiskomen.”
Staand overleggen
Hoe je dat aanpakt tijdens je werk? Er zijn genoeg mogelijkheden, somt Mol op: loop even van je werkplek weg om een rapport te halen, ga naar je collega toe om te overleggen in plaats van diegene te bellen of wandel weg met je smartphone als je een telefoontje krijgt.
Zelf testte hij op kantoor ook allerlei methodes om meer te staan en bewegen. Zo ontdekte hij in de praktijk dat je het best staand kan overleggen. "We begonnen met statafels in de overlegruimtes, zodat er staand vergaderd kon worden. Die waren meteen populair."
Fietsen terwijl je tikt
In hun onderzoek ontdekten Mol en zijn collega’s ook nieuwe soorten kantoormeubilair. Naast de statafels kwamen er zit/stabureaus, wiebelkrukken waar je tegenaan leunt en desk-bikes, een soort hometrainers waarop je achter je bureau zit. "Die fietsjes zijn wat hoogdrempeliger in gebruik, maar ook die worden nu veel gebruikt."
In deze video zie je de statafels en desk bikes in gebruik bij een klant van Mol:
Het is vooral een kwestie van wennen en in je routine krijgen, concludeert Mol. “Op de beurzen waar we staan, zien we dat bijna iedereen in eerste instantie zich niet kan voorstellen hoe je kunt fietsen en tikken tegelijk. Maar als we het mensen laten proberen, zien we bijna zonder uitzondering dat ze ontdekken dat dat prima samen gaat. Het gaat erom dat je je werk leuker kunt maken met meer beweging; het gaat niet om sporten en jezelf in het zweet werken. Dat is vaak het misverstand.”
Waar het vaak wel misgaat bij bedrijven, is wanneer er advies wordt gegeven aan medewerkers, maar geen gevolg aan wordt gegeven. "We zien vaak dat het personeel een keer uitleg krijgt, maar vervolgens van ze verwacht wordt dat ze het zelf oppakken. Het werkt het beste als je mensen bij de hand neemt om het te gebruiken, en investeert in nieuw meubilair, zoals de statafels."
Nieuwe norm
Vanuit het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport komen later dit jaar aanbevelingen uit voor de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, en of die aangepast moet worden. "Er wordt volop onderzoek gedaan. We weten bijvoorbeeld nog niet goed of je de risico’s van langdurig zitten al beperkt door af en toe te gaan staan, of dat het het beste is om intensiever te bewegen."
Over de effecten van staand werken zijn niet alle onderzoeken het eens; een groot onderzoek van de universiteit van Exeter toonde vorig jaar nog aan dat je niet langer leeft als je staand werkt.
