Na 40 jaar is buitensportmerk Nomad verkocht. Daarmee eindigt een mooi verhaal dat vier jaar geleden een tragische wending nam. Anouk Kooijmans kwam plots aan het hoofd te staan van het familiebedrijf nadat haar broer met zijn gezin was omgekomen bij het neerhalen van vlucht MH17.
Het is 18 juli 2014, heel vroeg in de ochtend. In een hotelkamer in Myanmar gaat de telefoon. Anouk Kooijmans ligt te slapen. Ze gaat met haar gezin een rondreis maken door Azië, en Myanmar is hun startpunt.
Kooijmans heeft haar broer Barry en zijn gezin uitgenodigd om mee te gaan. Zij zijn op dat moment onderweg vanuit Nederland. Anouk neemt op. Vlucht MH17 is verongelukt.
'Werken is verwerken'
Haar broer, zijn vrouw en hun twee jonge dochters zaten aan boord. "Wat ik geleerd heb over rouwverwerking? Werken is verwerken, maar misschien heb ik dat wel een beetje overdreven."
Kooijmans is net bestuursvoorzitter-af bij buitensportmerk Nomad. Haar agenda is leeg en ze heeft tijd voor een terugblik. Nomad was veertig jaar in handen van de familie. Haar vader, Bob Kooijmans, richtte het merk op in 1978. Vorige week is het verkocht aan investeringsmaatschappij Nederlands Merkgoed.
Slaapzak, matten en schoenen
Vader Kooijmans was in de twintig toen hij ging werken bij de Zweedse slaapzakkenfabriek Polydaun. Hij kreeg die baan aangeboden toen hij bij een tankstation in Zevenaar aan de praat raakte met de Polydaun-directeur. Een aantal jaar later ging de fabriek bijna failliet. De directeur ging weg en Bob Kooijmans kwam aan het roer te staan.
Naast de fabriek startte hij het slaapzakkenmerk Nomad. "Je had toen alleen heel dure donzen slaapzakken of goedkope synthetische, maar dat waren enorme pakketten", vertelt dochter Anouk. "Nomad kwam als eerste met een slaapzak van kunststof die de eigenschappen had van dons. Je kon 'm heel klein oprollen."
Blauw-gele kleur
Een goed product, betaalbaar en herkenbaar dankzij de blauw-gele kleur. Dat werd de positionering van Nomad. Vader Kooijmans bouwde het merk verder uit. Nomad verkocht op het hoogtepunt slaapzakken, matten, kleding, rugzakken en schoenen. De holding had een omzet van 40 miljoen gulden per jaar.
Broer Barry ging direct na zijn studie bedrijfskunde aan de slag in het bedrijf van hun vader. Toch was het zijn 13 maanden oudere zus Anouk die eind jaren 90 directeur werd van de holding, nadat hun vader ernstig ziek was geworden tijdens een inkoopreis in Vietnam.
Broer en zus aan het roer
Dat was een verrassing. "Ik was pas 32 jaar, maar wel de oudste. Bovendien vond mijn vader het een voordeel dat ik kennis had opgedaan bij een ander bedrijf. Ik werkte toen als consultant bij Ernst & Young."
Anouk runde Nomad vijf jaar, maar stapte toen uit het bedrijf. Haar man kreeg een baan aangeboden in het buitenland. Het gezin woonde afwisselend in Singapore, China en Zwitserland. Vlak daarna werd haar broer Barry directeur van Nomad.
Het bedrijf verkoopt onder meer tassen en slaapzakken. (foto: Nomad)
Zware crisisjaren
In 2007 kocht Barry Nomad van zijn vader en werd naast directeur ook eigenaar van het merk. "Mijn broer was een echte reiziger en de meest avontuurlijke van ons allemaal. Hij reed met de motor door Vietnam en dan waren we hem rustig een week kwijt."
Nomad heeft het een aantal jaar heel zwaar gehad. "Ik heb er veel bewondering voor hoe mijn broer het merk door de crisis heeft geloodst." Barry geloofde in eigen winkels en opende in Arnhem de flag ship store van Nomad. "Die eigen winkels hebben geholpen. Ook de Deutsche Bank, waar je toch weinig positiefs over hoort, heeft ons gesteund."
Familiedrama en zakelijk drama
Twaalf jaar lang was Anouk niet betrokken geweest bij Nomad. Tot 2014. Haar broer Barry, zijn vrouw April en hun dochters Mira en Isa verongelukten bij het neerhalen van vlucht MH17. "Bizar", is het enige woord dat Anouk ervoor gebruikt.
Een ongekend drama voor de familie Kooijmans, maar ook een zakelijk drama. Nomad zat in één klap zonder ceo. Anouk moest halsoverkop haar broer opvolgen. "Ik zag geen andere keuze. Achteraf zei iemand tegen me: 'Anders zou het bedrijf failliet zijn gegaan'."
Leeg bureau
Haar broer zou drie weken met vakantie zijn gegaan. Die tijd nam Anouk om te helpen bij het organiseren van een herdenking. "Daarna ben ik aan de slag gegaan." Ze denkt lang na, maar kan zich niets meer herinneren van die eerste werkdag.
"Wel zie ik zijn bureau voor me. Daar ben ik aan gaan zitten." Dat bureau is gefotografeerd door de Nederlandse fotograaf Ilvy Njiokiktjien, voor de fotoserie 'The Empty Spaces Left Behind by Malaysia Airlines Crash'.
Het lege bureau van Barry Kooijmans. (Foto: VII Photo / HH)
"Elk ander bedrijf zou me minder energie hebben gekost. Ik dacht steeds: wat zou Barry hier bedoeld hebben? Wat zou Barry gedaan hebben? Of gewild hebben? Ik was er al jaren uit en wist van helemaal niets." Anouk stelde een nieuwe directeur aan, Peter Korver.
Ze leerde steeds meer over haar broer. Bijvoorbeeld over hoe moeilijk hij het had gehad in de crisis en voor welke beslissingen hij kwam te staan. "Ik heb er enorm hard aan getrokken. Ging dat? Ja. Was het makkelijk? Nee." En uiteindelijk ging het toch niet. Ze kreeg in 2016 een burnout.
'Ik kon het niet meer opbrengen'
Peter Korver had op dat moment al de dagelijkse leiding. Anouk had een adviserende rol en hield toezicht namens de aandeelhouders. Zij en Korver kregen een 'onoverkomelijk verschil van inzicht', waarna Korver vertrok.
Kooijmans kwam zodoende in augustus 2017 opnieuw op de directeursstoel te zitten en bekeek wat haar opties waren. Ondernemer ben je 24 uur, zeven dagen in de week. Je moet het vol overgave doen, vindt Anouk en dat kon ze niet meer opbrengen. "Zo'n proces doe je niet alleen. Ik heb veel steun gehad van het team bij Nomad, mijn man en een aantal adviseurs om tot een juiste beslissing te komen. Wat is goed voor het merk, voor de mensen die er werken en voor mij?"
Geen schuldgevoel over verkoop
Kooijmans kwam uit bij verkoop. "Nomad krijgt als merk meer kansen om uit te breiden als het onderdeel is van iets groters." Ze overwoog om een buitenlandse investeerder te zoeken, maar zag daar vanaf.
Al vrij snel kwam Nederlands Merkgoed in beeld met een goed plan. "Ze hebben de intentie om het merk en de organisatie te laten groeien. Ze stappen erin voor de lange termijn." Het uiteindelijke verkoopproces was vrij snel rond.
Anouk heeft zich ten opzichte van haar vader en broer niet schuldig gevoeld over de verkoop. "Wat goed is voor het merk, is ook goed voor hen."
