Net als aandelen, kan kunst snel in waarde stijgen. Maar waar moet je op letten? En wat is nu hot? Kunstadviseur Willem Baars geeft antwoord op vier van de belangrijkste vragen in het programma Beurs Inside live.
1. Hoe beslis je wat je moet kopen?
Er is heel veel kunst in omloop, in allerlei verschillende stijlen, van talloze kunstenaars. De eerste tip voor iemand die wil investeren in kunst: pak de kunstgeschiedenis erbij. "Die is erg bepalend in wat we belangrijk vinden en wat niet", zegt Baars. "Zoek naar iemand die wel in de kunstboeken staat en gewaardeerd wordt, maar nog niet de volle aandacht heeft gekregen." Dan is een werk nog enigszins betaalbaar, en zijn de rendementen groot als het goed gaat in de sector.
Baars kan zo honderden voorbeelden bedenken: de Britse kunstschilder Alan Charlton of de Amerikaan John Wesley, bekend door zijn pop art bijvoorbeeld.
Een werk van Banksy op een tentoonstelling in Rome, in mei 2016. Beeld: Getty Images
Als iemand nog nooit een grote tentoonstelling heeft gehad in een traditioneel museum, kunstcritici er nog niet over hebben geschreven, een kunstenaar niet terugkomt in de boeken, dan moet je er misschien bij wegblijven. Dat geldt volgens Baars bijvoorbeeld voor het werk van street art kunstenaar Banksy. Erg bekend, maar niet in de traditionele kunstboeken dus "niet kopen", zegt hij. "Banksy is vooral in handen gevallen van speculanten."
2. Heb je het eigenlijk over beleggen of investeren in kunst?
Kunst is een investering, daar is Baarsma duidelijk in. Maar: "Je moet in eerste instantie zelf iets met een werk hebben, dat is een absolute voorwaarde voor aankoop."
Kijk dus vooral wat je mooi vindt, en vaar niet blind op grote namen. Het ene schilderij van Karel Appel kan heel veel waard zijn, terwijl dat voor een ander werk van dezelfde schilder niet geldt. "Kunst heeft dus iets anders dan alle andere financiële producten. Het is geen generiek product."
3. Hoe koop je kunst?
Bij een kunsthandelaar of op een kunstbeurs betaal je veelal hoge bedragen. Die zijn namelijk het eindstation, de laatste schakels in de kunsthandel. Je zal dus ergens eerder in het proces moeten gaan zitten wil je echt je slag slaan.
"Het beste wat je kunt doen is met een goede adviseur naar een veiling gaan", aldus Baars. Dan moet je al wel een idee hebben van wat je mooi vindt, en je goed laten informeren.
Een andere, maar minder waarschijnlijke optie, is dat je toevallig iemand kent die heel veel kunst heeft, en daar vanaf wil. Goede contacten met een galeriehouder of inkoper kunnen ook schelen.
4. Wat is nu hot?
Twee dingen. Alles wat nu dertig tot veertig jaar oud is, is bijna geen hedendaagse kunst meer, maar begint geschiedenis te worden. Dat is interessant, zegt Baars. Zeker als er kunstenaars tussen zitten die vooralsnog onder de radar zijn gebleven. Allan D'Arcangelo bijvoorbeeld, een Amerikaanse kunstenaar die in de groep van bekende namen als Lichtenstein en Warhol zat, maar die weinig mensen kennen.
Schilderij 'Madonna met kind' (1963) van kunstenaar Allan D'Arcangelo. Beeld: Getty Images
Ook populair op het moment: werken van vrouwelijke kunstenaars. "Hoe cru het ook klinkt; de #metoo affaire zorgt ervoor dat de prijzen van vrouwelijke kunstenaars stijgen", vertelt Baars. Met name in Amerika willen kunstliefhebbers dat hun aankoop politiek correct is. Musea als het MoMA en het Guggenheim hebben in hun agenda meer vrouwelijke kunstenaars staan. Baars: "Zo werkt het op dit moment wel."