CNV wil geen nieuwe buitenlanders op de arbeidsmarkt, omdat er volgens de vakbond 1,2 miljoen Nederlanders beschikbaar zijn. Dick van Ostaden werkt uitsluitend, en noodgedwongen, met Spaanse koks. "Word toch wakker CNV. Jullie weten totaal niet wat er speelt."
Van Ostaden is eigenaar van restaurant Boshuys Hermitage in het Brabantse Oisterwijk. Twee jaar geleden zat hij met een probleem. Hij had een gediplomeerd kok nodig, maar kon die niet in Nederland vinden. In Spanje vond hij die wel, via iemand uit zijn netwerk.
Dat beviel zo goed dat er nog een kok uit Spanje bijkwam. En nog een en nog een. Van Ostaden begon ook andere restaurants te helpen aan Spaanse koks en zo ontstond het bemiddelingsbedrijfje K.U.S: Koks Uit Spanje. "Het is ontstaan uit pure frustratie. Ik kon hier gewoon geen goede kok vinden."
Noodgedwongen
Ostaden is geen unieke ondernemer als het gaat om personeel werven over de grens. Volgens vakbond CNV wordt vooral in de installatiebranche, de rest van de bouw, bij webwinkels, IT-bedrijven en in de logistiek op grote schaal personeel geworven in het buitenland.
Doekle Terpstra, voorzitter van de brancheorganisatie voor de installateurs Uneto-VNI en voormalig CNV-voorzitter, constateert een sterk groeiende behoefte aan buitenlandse krachten. "Noodgedwongen. De branche heeft tienduizenden mensen nodig. Als de nood hoog is, en er is hier geen aanbod van personeel, dan wijken we uit naar elders."
Gejammer
Voorzitter Maurice Limmen van het CNV vindt echter dat bedrijven veel te weinig doen om mensen te zoeken onder de 400.000 werklozen, de 400.000 mensen die maar tijdelijke banen hebben en de 400.000 in de bijstand, die best wel zouden willen werken.
Zie ook: CNV wil geen nieuwe buitenlanders op de arbeidsmarkt
"Dat gejammer over krapte op de arbeidsmarkt komt vooral uit sectoren die er zelf alles aan hebben gedaan om het werken in die sector zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Werkgevers hebben de arbeidsvoorwaarden volledig naar de gallemiezen geholpen."
Stropdasbanen
Terpstra hekelt het verwijt van CNV dat werkgevers niet creatief genoeg zouden zijn in het zoeken naar personeel binnen de landsgrenzen. "Er is sprake van een mismatch. Vraag en aanbod sluiten totaal niet op elkaar aan."
Dat komt volgens Terpstra omdat we de beroepsopleidingen hebben laten versloffen'. "De jeugd wil geen vakopleiding maar een baan waar je een stropdas bij aan hebt."
Van Ostaden signaleert dezelfde trend. "Iedereen wil naar de hogere hotelschool. De koksopleiding vinden jongeren niet interessant genoeg."
Cijfers bevestigen hun vermoedens. Het grootste deel van de mensen met een WW-uitkering komt uit de financiële en zakelijke dienstverlening (115.256). Maar ook uit de gezondheidszorg (58.480) en uit de handel (51.399).
Spanjaarden
Inmiddels komen alle vier de koks in restaurant Boshuys Hermitage uit Spanje. "Er zijn gewoon geen Nederlandse koks beschikbaar. Als ik een vacature plaatste kreeg ik vanuit Nederland alleen maar reacties van mensen met een sollicitatieplicht", zegt Van Ostaden.
Volgens hem moeten andere restaurants steeds vaker de bordjes ‘gereserveerd’ op de tafels zetten. "Niet omdat ze gereserveerd zijn maar omdat er geen mankracht is om een vol restaurant te bedienen."
Engelssprekende bediening
En het probleem houdt niet op in de keuken, voorspelt hij. "Ik voorzie ook voor het bedienend personeel problemen. Tot 2021 groeit de personeelsbehoefte met 15 procent."
Met Pasen breekt het seizoen weer aan. Dat zorgt voor extra druk, zegt Van Ostaden. "Veel strandtenten en andere zomerseizoenhoreca zoeken dan ook personeel, dat er niet is. In steden als Amsterdam en Den Haag pikken klanten het nog wel ze in het Engels worden bediend, maar dat is in de provincie lastiger."
De komende drie jaar zijn er vanwege de groei van de horecabranche en uitstroom van personeel zeker 90.000 nieuwe medewerkers per jaar nodig. Er komen volgens Horeca Nederland echter jaarlijks maar zo'n 11.000 mensen met de juiste papieren van het vmbo af. Vasthouden wat je aan personeel hebt is dus volgens de brancherorganisatie cruciaal geworden.
Hij voorziet voor restaurantbezoekers steeds vaker de 'vakantie-ervaring', waarbij met handen en voeten wordt uitgelegd aan de ober wat je wil eten, ook hier gangbaar wordt. "Er komen ook veel meer Spanjaarden en Italianen in de bediening."
Hij is overigens dik tevreden met zijn internationale personeel. "In Spanje wordt heel goed gekookt. San Sebastián is de stad met de meeste sterrenstaurants van Europa. De koks komen vooral naar Nederland om een internationale ervaring op te doen. Hun marktwaarde stijgt daardoor."
Spaanse accountant
Het bemiddelen in Spaans personeel doet Van Ostaden er voorlopig dus nog wel bij. "Ik krijg veel verzoeken. Soms heeft dat ook niets met de horeca te maken. Laatst zocht iemand een accountant. Of ik die niet in Spanje kon vinden."
Terpstra van Uneto-VNI wil liefst deze week nog met CNV om de tafel om op zoek te gaan naar een oplossing. "Als ze goede ideeën hebben dan graag. We betalen op dit moment de prijs voor het slechte imago dat we het vmbo hebben gegeven als maatschappij. Dat moet veranderen. Op de lange termijn is dat een oplossing. Maar voor de korte termijn hoor ik het graag van het CNV."
