Na de beweegrevolutie, de powerfoodrevolutie is nu de tijd aangebroken voor een slaaprevolutie. De Amerikaanse topondernemer Arianna Huffington schreef er een bestseller over die deze maand in het Nederlands uitkomt. "Slaap wordt enorm onderschat", zegt ook slaapconsulent Els van der Helm.
Wie gezond wil leven en optimaal wil presteren, moet slapen. Deze boodschap kreeg de Amerikaanse onderneemster Arianna Huffington mee van haar moeder. Een druk leven volgde, slapen was geen prioriteit meer. Totdat ze zo'n acht jaar geleden van uitputting flauwviel op haar bureau, met hechtingen in het voorhoofd en een gebroken kaak als gevolg.
Ze sprak met artsen, verdiepte zich in het fenomeen slaap en kwam met een dikke pil over het belang van goede nachtrust dat weken bovenaan de New York Times-bestsellerlijst stond. Conclusie: een beter, gelukkiger en productiever leven begint bij voldoende slaap.
Arianne Huffington tijdens een TED talk: 'Hoe meer slaap, hoe beter'.
Nachtrust wordt onderschat
Eén van de mensen die in het boek geciteerd wordt is de Nederlandse slaapconsultant Els van der Helm. Ze traint al jaren tal van bedrijven waaronder McKinsey, het VUmc en de World Health Organization.
"Doorgaan en knallen was jarenlang stoer", zegt ze. "Met name onder hoogopgeleide mensen die op kantoor werken." Daar staat overwerken soms aan goed presteren. "Nu mensen zich weer meer bezighouden met hun gezondheid begint er aandacht te komen voor slaap." Volgens haar onderschatten mensen hoe belangrijk een goede nachtrust is.
Groot probleem, weinig aan gedaan
Dienstverlener Arboned deed eerder dit jaar onderzoek naar vermoeidheid bij bedrijven. Daaruit blijkt dat bij meer dan de helft van de bedrijven wordt geklaagd over vermoeidheid en dat 30 procent van de bedrijven slaaptekort als een probleem ervaart. Maar slechts 10 procent van de bedrijven in Nederland pakt slaapproblemen echter actief aan.
"De laatste jaren stijgt het aantal werknemers met slaapproblemen. We weten dat werkend Nederland een slaaptekort heeft. Opmerkelijk is hoe weinig bedrijven er aandacht aan besteden", zegt Catelijne Joling, directeur Onderzoek & Ontwikkeling bij ArboNed.
Cafeïne en daglicht nodig? Slecht teken
"Hun eigen prestaties gaan ten koste van slaap, maar ze hebben juist slaap nodig om te presteren. Werknemers moeten net zo gedreven worden in slaap als in hun werk", stelt Van der Helm.
Els van der Helm tijdens een workshop over slaap. (Foto: Els van der Helm)
Gemiddeld hebben we acht uur slaap nodig. Van der Helm schat dat een derde van de werkende mensen minder slaapt. Signalen zijn er, zegt zij. "Iemand die op kantoor veel behoefte heeft aan cafeïne bijvoorbeeld, veel deadlines nodig heeft om te presteren of daglicht nodig heeft om zich weer op te peppen."
Slaaptekort heeft gevolgen voor tal van cognitieve functies zoals leren, het geheugen en de concentratie. "Iemand met een slaaptekort kan daarnaast veel minder goed tegen kritiek van collega's. En hij heeft minder zelfinzicht." Mensen die beter slapen, eten bovendien gezonder en sporten vaker. "Mede daardoor hebben ze minder kans op depressies."
Baas of werknemer zelf verantwoordelijk?
Maar wiens verantwoordelijkheid is voldoende slaap? Van zowel de werknemer als de werkgever, meent Van der Helm. "Werkgevers moeten er niet te licht over denken. Ze kunnen werknemers stimuleren, bijvoorbeeld door een e-mailverbod na zes uur 's avonds en waar nodig is mensen ondersteuning bieden."
Die werknemer moet zelf ook op tijd stoppen met e-mails en whatsappjes beantwoorden. "Uiteindelijk is het voor iedereen een win-win situatie."
Er zijn al wel bedrijven met een 'mailverbod'. Het Amerikaanse gezondheidsbedrijf Aetna stelde onlangs de regel in dat wie voldoende slaapt, meer salaris krijgt. In België, Frankrijk en Duitsland is het zelfs onderdeel van politieke discussies.
