Lang hebben huizenbezitters geluk gehad, maar nu komt het er toch echt aan: de hypotheekrenteaftrek wordt aangepakt. Vanaf 2020 wordt de hypotheekrenteaftrek versneld verlaagd tot maximaal 36,9 procent. Huizenbezitters zullen volgens Haagse bronnen niets van die verlaging merken. Hoe zit dat precies? Een uitleg.
Als je een eigen woning hebt mag je de rente die je daarover betaalt deels van je inkomstenbelasting aftrekken. Dat kan een hoop geld schelen. Hoeveel je mag aftrekken is afhankelijk van wanneer je een huis hebt gekocht. Als je dat nog niet zolang geleden hebt gedaan, mag je alleen nog rente aftrekken als je de hypotheek binnen 360 maanden (ongeveer 30 jaar) aflost.
Het tarief waartegen je de hypotheekrente mag aftrekken van je belasting, is afhankelijk van je inkomen. Sinds 2014 wordt de maximale hypotheekrenteaftrek van 52 procent al in stapjes van 0,5 procent per jaar verlaagd. Inmiddels ligt het maximumtarief waartegen je hypotheekrente mag aftrekken op 50 procent.
Liever kijken dan lezen? Bekijk de uitleg van Peter van Zadelhoff:
Nieuw stelsel
Het nieuwe kabinet is van plan om de hypotheekrenteaftrek sneller te laten dalen. Dat heeft alles te maken met een ander plan van het kabinet: het invoeren van een zogenoemde sociale vlaktaks.
In het nieuwe belastingstelsel zijn nog maar twee belastingtarieven: een laag tarief van 36,9 procent en een hoog tarief van 49,5 procent. Het is de bedoeling om de hoogte van de hypotheekrenteaftrek gelijk te stellen met het laagste tarief. Om dat snel voor elkaar te krijgen wordt vanaf 2020 het maximumtarief met 3 procentpunt per jaar in vier jaar tijd verlaagd tot 36,9 procent.
Die verlaging zou huizenbezitters flink wat geld kosten. Maar dat is volgens Haagse bronnen niet het geval. Huizenbezitters zouden niets merken van de verlaging omdat ze via het eigenwoningforfait compleet gecompenseerd worden.
Het eigenwoningforfait is een klein percentage (meestal 0,75 procent) van de waarde van je huis. Je hypotheekrenteaftrek wordt berekend door het eigenwoningforfait af te trekken van de hypotheekrente die je jaarlijks betaalt. Van dat bedrag mag je dan weer een percentage aftrekken van de belasting.
Hoe er precies gecompenseerd gaan worden, weten we niet.
Goed. Dat klinkt allemaal erg ingewikkeld en dat is het ook. Daarom twee rekenvoorbeelden.
Voorbeeld 1:
Je verdient 37.000 euro bruto per jaar en hebt een huis met een waarde van 250.000 euro waarop een schuld rust van 200.000 euro. Je rentetarief is 3,3 procent. Met een inkomen van 37.000 euro zou het maximumtarief waartegen je hypotheekrente mag aftrekken volgens de oude regels in 2024 op 40,8 procent liggen. Per jaar is je belastingvoordeel dan iets meer dan 1900 euro.
Onder de nieuwe regels verandert er wat aan die berekening. Door de invoering van de vlaktaks ligt het maximumtarief waartegen je hypotheekrente mag aftrekken nog maar op 36,9 procent. Dan ziet de berekening er zo uit. Bij een verder gelijkblijvende situatie kost je dat dus 184,27 euro.
Voorbeeld 2:
Je verdient 75.000 euro bruto per jaar en hebt een huis met een waarde van 400.000 euro waarop een schuld rust van 450.000 euro. Je rentetarief is wederom 3,3 procent. Met een inkomen van 75.000 euro zou het maximumtarief waartegen je hypotheekrente mag aftrekken in het huidige regime in 2024 op 46,5 procent liggen. Je belastingvoordeel is dan 5510 euro.
Maar onder de nieuwe regels is het maximumtarief waartegen je hypotheekrente mag aftrekken in 2024 flink gedaald, helemaal naar het lage belastingtarief van 36,9 procent. Dan ziet de berekening er flink anders uit. Bij een verder gelijkblijvende situatie kost je dat dus 1137,60 euro. Een behoorlijk verschil.
Hoe wordt dat dan gecompenseerd?
Dat is de hamvraag. In Den Haag beweert men dat de huizenbezitter van dit verschil in hypotheekrenteaftrek uiteindelijk niks gaat merken in de portemonnee. Door het eigenwoningforfait te verlagen, kan inderdaad een deel van die kosten worden gecompenseerd.
De vraag is alleen hoe dat er precies gaat uitzien. Iedereen heeft verschillende woningwaardes en hypotheeklasten. Een algemene verlaging gaat dus lang niet iedereen helpen.
Een deel van de compensatie komt ook uit de verlaging van de belastingtarieven. Maar ook daarvoor geldt dat het onmogelijk is om een complete berekening te maken, omdat we het complete pakket van maatregelen nog niet kennen.
En dan is er nog dat addertje onder het gras
En dan is er ook nog een groep mensen voor wie de nieuwe maatregelen wel nadelig lijken te zijn. Dat heeft ook te maken met het eigenwoningforfait. Voor wie zijn woning bijna of helemaal heeft afbetaald, is dat eigenwoningforfait hoger dan het bedrag dat zij betalen aan hypotheekrente.
Die mensen zouden dus eigenlijk een bijtelling hebben op de belasting die ze moeten betalen, in plaats van een aftrek. Volgens Vereniging Eigen Huis geldt deze situatie voor ongeveer een miljoen mensen.
Voor die mensen is er de Wet Hillen. Die zegt dat die bijtelling dan op nul wordt gezet. Maar de Wet Hillen gaat verdwijnen. Volgens de Telegraaf levert dat de schatkist 1 miljard euro op: gemiddeld 1000 euro per jaar voor iedereen in deze situatie. Hoe en of zij gecompenseerd gaan worden, is niet bekend.