Gemeenten mogen vanaf 2017 gaan experimenteren met de bijstandsuitkering. Honderden bijstandsgerechtigden hoeven dan geen strikte regels meer na te leven én mogen meer geld verdienen.
Een groepje Tilburgers was de strenge bijstandsregels helemaal beu. Die zouden bijstandgerechtigden belemmeren om uit hun uitkeringssituatie te komen. Zij wilden dat de bijstand op de schop ging. Nu krijgen zij (deels) hun zin.
In Utrecht, Groningen, Wageningen en Tilburg gaan de gemeenten grootschalige proeven draaien met een aangepaste bijstandsregeling. Mensen in de bijstand hoeven dan niet meer naar banen te solliciteren (sollicitatieplicht). Ook mogen zij twee keer zoveel bijverdienen als nu het geval is: tot maximaal 199 euro per maand, zonder dat hun uitkering wordt gekort.
Nog geen basisinkomen
Helemaal tevreden zijn de initiatiefnemers nog niet: zij wilden eigenlijk een basisinkomen doorvoeren. Maar het is een stap in de goede richting, zegt Erik de Ridder, CDA-wethouder in Tilburg. "Wij horen steeds sterkere geluiden over de invoering van een basisinkomen. Voordat je dat hebt ingevoerd, ben je al een paar stappen verder. Maar toen dachten wij: wat kunnen wij alvast wel doen?"
Uiteindelijk staken de vier genoemde steden de koppen bij elkaar voor een experiment. Over een ding waren ze het eens: meer mensen moeten de bijstand uit. Ook kregen zij veel klachten van mensen in de bijstand. "De afgelopen jaren zijn wij steeds strenger beleid gaan voeren voor mensen met een bijstandsuitkering. Veel mensen vinden dat heel vervelend, zij zien de strenge regels als wantrouwen en vinden het huidige systeem benauwend."
Vrijheid, blijheid?
Het gaat vooralsnog om een proef, benadrukt staatssecretaris Klijnsma (Sociale Zaken). "Het gaat erom: hoe helpen wij mensen die in de bijstand zitten nu aan een baan? De één zegt: je moet ze helemaal vrij laten. De ander zegt: je moet ze intensief helpen en hun achter de broek zitten. Die twee uitersten gaan wij nu verkennen."
Verschillende universiteiten zullen de komende twee jaar in kaart brengen wat de proef oplevert. Daarna worden de resultaten geëvalueerd.
'Geef ze een pluim'
De Tilburgse wethouder hoopt dat het experiment slaagt. Zo vindt hij het gek dat mensen in een bijstand nu nauwelijks iets mogen bijverdienen, zonder dat hun uitkering wordt gekort. "Je wilt mensen juist stimuleren om op de sociale ladder omhoog te klimmen. Nu doen wij het tegenovergestelde. Ik zou zeggen, als mensen met een bijstand een centje bijverdienen: geef ze een pluim." Van werk komt meer werkt, hoopt de wethouder.
Naar verwachting zullen alleen al in Tilburg ongeveer 600 bijstandgerechtigden eraan meedoen. Dat is ongeveer 10 procent van alle bijstandgerechtigden in de Brabantse stad. In totaal mogen 25 gemeenten aan de proef deelnemen.
Meer op rtlnieuws.nl:
Klijnsma: plan basisinkomen veel te vaag
