Wie zijn huis met verlies moet verkopen, blijft zitten met een restschuld van duizenden tot soms honderdduizenden euro's. Onbetaalbaar voor velen. Wat banken niet aan de grote klok hangen, is dat ze schikkingen treffen waardoor huizenbezitters duizenden euro’s minder betalen. Daar worden omstreden geheimhoudingsafspraken over gemaakt.
RTL Z bekeek diverse geheime schikkingen en sprak een aantal consumenten. Ze willen niet bij naam genoemd worden, uit angst dat hun deal wordt teruggedraaid. Ze betalen 10 tot 35 procent van hun oorspronkelijke restschuld, een forse verlaging.
Soms wordt de volledige restschuld kwijtgescholden. Zo'n deal wordt regelmatig gesloten onder strikte geheimhouding.
Schikking
De 64-jarige Loek van de Ven wil wel openlijk praten, omdat hij geen spreekverbod heeft en anderen wil waarschuwen. Van de Ven moest in 2014 vanwege werkloosheid zijn koophuis uit. De bank drong erop aan dat hij zijn huis ver onder de aankoopwaarde moest verkopen met een uiteindelijk verlies van 102.000 euro. Deze restschuld - het verschil tussen de hypotheek en de verkoopwaarde van het huis - kon hij niet ophoesten.
Eerder al kwam hij in contact met Sven Hulleman, advocaat en oprichter van de Stichting Restschuld Eerlijk Delen. Dankzij zijn hulp werd er na de verkoop een schikking met de bank afgesproken. Van de Ven hoeft niet ruim een ton, maar 3500 euro restschuld aan ABN Amro te betalen. Van de Ven is 'dolblij' met de geboden oplossing.
Meer op rtlz.nl: Het verhaal van Loek van de Ven: 3500 euro betalen in plaats van een ton
Geheimhouding
Als we aan de vijf grootste hypotheekverstrekkers vragen hoe vaak zij schikkingen treffen, geven alle banken aan te schikken of betalingsregelingen af te spreken over restschulden. Exacte aantallen geven ze niet. Ook niet als we doorvragen naar het aantal geheime schikkingen.
De bank van Van de Ven, ABN Amro, is heel duidelijk: "In vrijwel alle zaken waar wij een schikking treffen met consumenten over een restschuld nemen wij geen geheimhoudingsclausule op. Alleen in zeer uitzonderlijke, complexe zaken komt het voor dat wij wel een geheimhoudingsclausule opnemen. Dat komt circa twee keer per jaar voor."
Aegon zegt geen geheimhoudingsverklaringen te gebruiken, ING enkele keren per jaar, de Rabobank 'wel eens' en de Volksbank tientallen keren per jaar.
Teveel meldingen
Sven Hulleman, die sinds 2012 processen voert tegen restschulden, ziet vaak geheimhoudingsparagrafen in de overeenkomsten die worden gesloten. Hij zegt dat zijn stichting alleen al voor 28 miljoen euro geheime schikkingen heeft getroffen. Ook advocaat Hendrik Jan Bos heeft er diverse gezien. "Op bijna alle zaken zit geheimhouding. Als ik ze openbaar maak, kan ik geen schikking meer treffen."
Bos ziet het belang van de clausules wel in. "Een geheimhoudingsclausule is er zodat de buitenwereld niet ziet wat zich achter de coulissen afspeelt. Een goede schikking is in het belang van beide partijen. Als er geen geheimhouding op zit en je schreeuwt het van de daken, dan melden zich teveel mensen en dan is er niets meer mogelijk."
Omstreden
Geheime schikkingen zijn omstreden, maar niet verboden. In 2014 kwam aan het licht dat er in de woekerpolisaffaire geheime schikkingen werden gesloten. Sommige consumenten kregen meer compensatie dan anderen. Hierdoor ontbreekt transparantie.
Minister Dijsselbloem van Financiën zei toen niet tegen geheime schikkingen te zijn, maar het wel belangrijk te vinden dat gelijke gevallen gelijk worden behandeld.
De Volksbank (SNS, ASN Bank, BLG Wonen en RegioBank) is vanaf 24 augustus gestopt met geheimhoudingsverklaringen. "We zien dat geheimhoudingsverklaringen geen toegevoegde waarde meer heeft en het is niet in het belang van de klant. Je moet transparant zijn en dat kan het beste zonder geheimhoudingsverklaring", zegt Sijmen Veenstra van de Volksbank.
Wat kun je doen als een betalingsachterstand dreigt op je hypotheek?
- Neem zo snel mogelijk contact op met je bank, het liefst vóór problemen ontstaan
- Zijn er meer schuldeisers, probeer dan een regeling te treffen met alle partijen
- Schakel de schuldhulpverlening of een budgetcoach in
Banken hebben een palet aan oplossingen:
- Een budgetcoach laten kijken naar je inkomsten en uitgaven. Waarop kun je bezuinigen?
- Kijken naar een andere hypotheekvorm of rentevaste periode
- Een rentepauze inlassen. Dit is alleen geschikt voor kortdurende situaties, bijvoorbeeld wanneer er op korte termijn uitzicht is op werk. De hypotheeklasten worden dan tijdelijk verlaagd en die loop je later weer in.
- Het laatste redmiddel: de verkoop van je huis, het liefst onderhands en anders via een executieverkoop.
Wat moet je doen als je blijft zitten met een restschuld?
- Ga in gesprek met je bank
- Kijk of een betalingsregeling mogelijk is. Wat kun je wél betalen?
- Kijk of je de restschuld mee kunt financieren in een nieuwe (goedkopere) hypotheek
- Heb je schulden bij verschillende partijen, zoals een lening, bij de Belastingdienst of een betalingsachterstand op je energierekening. Dan wordt vaak de schuldhulpverlening ingeschakeld. Na een periode van drie tot maximaal vijf jaar worden dan de overgebleven schulden kwijtgescholden.
- Soms kun je een schikking treffen met de bank.
