Een vraag die veel mensen bezighoudt sinds de ramp in een kledingfabriek in Bangladesh: hoe is mijn kleding geproduceerd? RTL Z zet de antwoorden op een rij.
Wat is er vorig jaar ook alweer gebeurd?
Op 24 april 2013 stortte in Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh, een kledingfabriek in. Daarbij kwamen 1100 mensen om het leven en vielen ruim 2000 gewonden. In de fabriek werd kleding gemaakt voor onder meer de merken Primark, Mango en Benetton. Dat gebeurde tegen een laag loon en in onveilige omstandigheden. Het gebouw vertoonde een dag voor het instorten al scheuren.
Wat is er intussen ondernomen om de kledingsector in Bangladesh eerlijker en veiliger te maken?
Er zijn veel initiatieven ontwikkeld om de fabrieken veiliger te maken. Daaruit kwamen twee grote allianties voort. De belangrijkste is het zogeheten Bangladesh-akkoord, waarbij zich 162 kledingmerken aansloten. Bekenden uit de winkelstraat, zoals H&M, Mango en Primark zetten hun handtekening.
De volledige lijst van (Nederlandse) merken die zich hebben aangesloten, vind je hier.
Daarnaast is er nog een club, de Alliance for Bangladesh Worker Safety, waarbij zich vooral Amerikaanse merken hebben aangesloten, zoals Walmart en Gap.
Het Bangladesh-akkoord moet zorgen voor meer en betere veiligheidsinspecties en een verbetering in werkomstandigheden. Sinds vorig jaar is ook het minimumloon met 77 procent toegenomen in Bangladesh. Maar volgens critici is dat nog lang niet voldoende.
Wat heeft de Nederlandse mode-industrie gedaan?
Volgens de Schone Kleren Campagne hebben twintig Nederlandse kledingmerken hun handtekening gezet onder het akkoord, waaronder G-star, Coolcat en V&D. De vertegenwoordigers van de Nederlandse modebranche hebben daarnaast vlak na de ramp, in juni 2013, een plan van aanpak gepresenteerd om de sector duurzamer te maken. In het plan staan voornamelijk plannen voor pilots en onderzoeken, bijvoorbeeld met het doel om de verschillende stappen in het kledingproductieproces transparanter te maken. Inmiddels zijn de eerste werkzaamheden begonnen, maar echt concrete resultaten zijn er nog niet.
Hangen er al wel eerlijker geproduceerde kleren in de winkel?
Nee, niet per se. De meeste maatregelen die zijn genomen, richten zich op Bangladesh, terwijl veel kleren bijvoorbeeld ook in China (grootste exporteur) en Turkije worden gemaakt. Voor sommige kledingmerken is het bovendien behoorlijk lastig om de hele keten in één keer inzichtelijk te maken. De meeste merken produceren niet in één land, onder meer om te voorkomen dat, bijvoorbeeld door een slechte katoenoogst, de hele collectie niet in de winkel komt te hangen. Omdat het leveringsproces vaak via tussenpersonen verloopt, is de garantie voor een honderd procent duurzame keten op dit moment nog lastig te geven.
Waar moet ik shoppen als ik per se een honderd procent duurzaam T-shirt wil?
Honderd procent eerlijk en groen is vrijwel niet te garanderen. Elk knoopje, stofje en verfje en iedere werknemer die er één geheel van moet maken, moet daarmee in orde zijn. Want ‘duurzaam’ kan gaan over verschillende onderwerpen: de gebruikte chemicaliën, de stof, of juist de arbeidsomstandigheden. Sommige merken richten zich op een van deze aspecten, andere proberen aan alle eisen te voldoen. Bijvoorbeeld door alleen samen te werken met Fairtrade-producenten of op bezoek te gaan bij de fabrieken.
Handige vergelijkingssites bij het bepalen van je keus zijn onder meer:
Op een paar Nederlandse websites komen veel merken samen die zichzelf duurzaam noemen. Voorbeelden:
Lees ook de columns van verslaggever Hella Hueck en presentator Rick Nieman over hun worstelingen met ‘bewust shoppen’.
