Met Schiphol hebben we een van de grootste luchthavens van Europa binnen onze grenzen, maar we hebben ook last van luchtvervuiling. Wat levert Schiphol ons per saldo op?
Schiphol, de meesten van ons komen er als we lekker op vakantie gaan, of misschien voor een zakenreis. Maar er zijn ook heel wat Nederlanders die er elke dag komen voor hun werk.
Weer anderen, vooral in de onmiddelijke omgeving van onze nationale luchthaven, hebben er ook dagelijks mee te maken. Ze horen vliegtuigen overvliegen (wat zeg je?) of hebben last van de uitstoot van de toestellen. Ga maar eens vragen in plaatsen als Spaarndam of in Amstelveen.
Mainport
Begonnen als miltair vliegveldje in de noordoosthoek van de Haarlemmermeer in 1916 kwam een paar jaar later het vervoer van vracht en post op gang. In 1920 was de eerste lijnvlucht, naar Londen. Inmiddels is Schiphol op het gebied van vracht de de derde luchthaven van Europa en bij passagiers de nummer vijf.
Schiphol wordt samen met de Rotterdamse haven (en soms internetknooppunt AMS-IX) in één adem genoemd als 'mainport' voor onze economie.
Banen
Bij Schiphol zelf werken 2000 werknemers (FTE), maar op de hele luchthaven zijn dat er veel meer. Bij KLM Groep, dus inclusief Transavia en Martinair (nu alleen nog vrachtvervoer), werken zo'n 32.000 mensen.
Maar er zijn ook heel veel bedrijven actief in de luchtvaart, met luchthavenactiviteiten en als toeleveranciers. In de Actieagenda Schiphol van eind april wordt het aantal banen alles bij elkaar op meer dan honderdduizend geschat.
Heel veel banen
In feite hangt er nóg meer werkgelegenheid samen met Schiphol. Zo zijn er heel wat bedrijven die in de nabijheid van Schiphol zijn gevestigd, zoals in Hoofddorp of in Amsterdam, maar ook in de rest van de randstad. Denk aan Europese hoofdkantoren en distributiecentra.
Maar ook andere sectoren profiteren van Schiphol, zo is het vanwege de nabijheid van Schiphol en de vele internationale verbindingen aantrekkelijkheid om in Amsterdam een congres te houden. Het netwerk van Schiphol groeide vorig jaar sneller dan dat van de concurrentie.
Dit aantrekkelijke vestigingsklimaat brengt het aantal banen door Schiphol op meer dan 300.000, staat te lezen in de Actieagenda Schiphol. Dat zijn echt heel veel banen. Ter vergelijking, meer dan de totale werkgelegenheid in vijf verschillende provincies.
Toegevoegde waarde: 27 miljard
De directe toegevoegde waarde van Schiphol wordt geschat op 9 miljard euro en als het totale vestigingsklimaat wordt meegerekend op 27 miljard euro. Dat is 4 procent van het bruto nationaal product.
Ter vergelijking, de direct toegevoegde waarde van de haven van Rotterdam is (in 2014) 12,9 miljard euro. De directe gelegenheid was er goed voor bijna 94.000 banen.
De nadelen: herrie en luchtvervuiling
Schiphol levert uiteraard niet alleen lusten op, maar ook lasten. De milieuvervuiling staat daarbij ongetwijfeld bovenaan. In 2015 ging het om 99.000 ton CO2. Uitgaande van een uitstoot van 225 gram per kilometer voor een personenauto met één inzittende komt dat neer op 438 miljoen kilometer rondrijden met een personenauto. Dat is bijna vier keer zoveel als het aantal kilometers die alle Nederlandse personenauto's in één jaar rijden.
Verder zijn er natuurlijk heel wat Nederlanders die geluidsoverlast ervaren. Dat geldt met name voor zij die onder aanvliegroutes van Schiphol wonen. De geluidsoverlast wordt via een aantal meetpunten bijgehouden en ook de overlast per baan.
De uitstoot per passagier daalde vorig jaar wel, van 1,79 tot 1,71 kilo per passagier.
'Korter leven'
De milieuvervuiling heeft nogal wat gevolgen, zo stelt Milieudefensie. Zo zouden bewoners rond Schiphol enkele maanden tot een jaar korter leven. Het zou dan vooral gaan om inwoners van Amsterdam, Amstelveen en afhankelijk van de wind ook Badhoevedorp en Hoofddorp.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) concludeerde vorig jaar in een rapport dat rond Schiphol de concentraties ultrafijnstof door de luchtvaart verhoogd zijn. Direct buiten het luchthaventerrein zou de gemiddelde bijdrage vergelijkbaar zijn met de bijdrage van wegverkeer in straten in binnensteden.
Flinke investeringen
Met Schiphol zijn flinke investeringen gemoeid. Afgelopen jaar werd er 439 miljoen euro geïnvesteerd. Onlangs werd nog een nieuwe parkeergarage geopend. Ook de komende jaren wordt er flink wat geld in de luchthaven gestoken. Zo komen er een nieuwe pier en de terminal wordt uitgebreid. De komende jaren wordt er tussen de 2 en 2,5 miljard euro geïnvesteerd.
Zo wordt er ook geld gestoken in de bereikbaarheid van Schiphol. Het kabinet en regionale overheden investeren daarvoor tot en met 2028 gezamenlijk al bijna 12 miljard euro. Verder wordt het treinstation van Schiphol vergroot. Dat kost 450 miljoen euro.
Vrijdag schreef De Telegraaf dat Schiphol ten zuiden van Badhoevedorp, tussen de snelwegen A4, A5 en A9, een nieuwe terminal zou willen bouwen. Ook zou er een zevende landingsbaan moeten komen. Maar volgens Schiphol is dat verre toekomstmuziek. Er zijn diverse scenario's, zegt Schiphol. Het verwijst daarbij naar het rapport 'Lange termijn visie op de ontwikkeling van de mainport Schiphol' uit 2007 en het rapport 'Mainport en Metropool - Versterking van kracht en kwaliteit van de Schipholregio' uit april 2016.
