Fries ziekenhuis failliet; wat nu?

1. De Sionsberg failliet, hoe zit dat?
Het ziekenhuis in Dokkum, dat met enkele verpleeghuizen deel uitmaakt van zorggroep Pasana, zit al jaren in zwaar weer. Begin deze maand maakte Pasana bekend dat drie verzorgingshuizen zullen sluiten. Maandag kondigde het ziekenhuis plots een opnamestop af. Gisterenmiddag kregen werknemers te horen dat de instelling faillissement aanvraagt. Vanochtend werd dat door bestuursvoorzitter Norbert Hoefsmit bevestigd.

2. Komt het faillissement als een verrassing?
Nee. Al jaren is het hommeles in Dokkum. In 2007 leidde een bestuurscrisis bij Pasana tot het vertrek van twee bestuurders. Begin 2012 vertrok hun opvolger als gevolg van de aanhoudende financiële problemen en vraagtekens rond de kwaliteit van de zorg. Vorig jaar bezuinigde het ziekenhuis drastisch, waarbij een derde van de banen verdween. Een fusie met het ziekenhuis in Drachten moest uitkomst bieden. Die combinatie zou bovendien samengaan met twee andere Friese zorginstellingen. Maar afgelopen jaar onthulde RTL Nieuws al herhaaldelijk tegenvallers en noodverbanden. In juni werd de fusie uitgesteld, een maand later stapte de topman van de combinatie op.

3. Komt een faillissement van een ziekenhuis vaker voor?
Tot voor kort vrijwel nooit. Financieel kwakkelende ziekenhuizen zijn zo oud als de weg naar Rome, maar tot vorig jaar grepen overheden en zorgverzekeraars altijd in om daadwerkelijke faillissementen te voorkomen. Begin vorig jaar liet minister Edith Schippers van Volksgezondheid echter weten dat de overheid noodlijdende ziekenhuizen niet meer ten koste van alles zou redden. Al snel bleek dat geen loos dreigement, want in juni 2013 ging het Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijkenisse failliet. Dat was de eerste keer in twintig jaar dat een ziekenhuis op de fles ging.

4. Wat nu?
De curatoren zullen proberen delen uit de failliete boedel te verkopen. Mogelijk is de koper een ziekenhuis, of een groep ziekenhuizen. Ook is het mogelijk dat de artsen of investeerders een doorstart maken. Zeker is dat het ziekenhuis, dat vorig jaar al flink kromp, in dat geval verder zal worden uitgekleed.

5. Is dat erg?
Schuldeisers verliezen tientallen miljoenen, werknemers en artsen verliezen hun werk. En de regionale bevolking zal voor veel medische behandelingen verder moeten reizen. Dat is niet alleen onpraktisch, maar kan ook bij spoed ook gevaarlijk zijn. Afgelopen jaren konden patiënten al niet meer in Dokkum terecht bij hartaanvallen, herseninfarcten of bevallingen.

6. Vooral een lokaal probleem, dus?
Ja. Maar zoals gezegd is de situatie tekenend voor de andere, koudere wind die er in de Nederlandse zorg waait. Ook andere ziekenhuizen kunnen bankroet gaan.