Een enquête onder Primark-medewerkers door vakbond FNV bevestigt de slechte omstandigheden binnen het bedrijf. 'Het is hier een soort Indiaas kastensysteem.'
Nadat diverse media twee weken geleden berichtten over misstanden bij kledingketen Primark, startte vakbond FNV een onderzoek. De resultaten zijn schokkend: driekwart van de medewerkers vindt de werkdruk te hoog, 67 procent noemt de leiding respectloos en meer dan de helft maakt zich zorgen over het strenge cameratoezicht.
FNV Handel heeft middels een online enquête 1186 (ex-)medewerkers ondervraagd waarvan 68 procent nog bij het bedrijf werkt.
'Kastensysteem'
"De sfeer is heel slecht", zegt een anonieme medewerker tegen RTL Z: "Supervisors zijn agressief en trekken aan je shirt, tikken je aan of spreken vrouwen aan met 'girl'."
Volgens de medewerker, die al twee jaar in dienst is, zijn collega’s bang, maar durven ze niet te klagen.
"Het is hier net een Indiaas kastensysteem. Iedereen schreeuwt omlaag en als je dat niet accepteert wordt er met ontslag gedreigd", zegt de medewerkster. Zij trok uiteindelijk zelf een klacht in nadat werd geïnsinueerd dat anders haar contract niet verlengd zou worden.
Privacy
Als andere vorm van intimidatie noemen medewerkers cameracontrole op de werkvloer. Meer dan de helft van de medewerkers is hier bezorgd over volgens de FNV-cijfers. Want hoewel cameratoezicht is toegestaan in winkels, vreest het personeel dat het vooral wordt gebruikt om te zien hoe hard er gewerkt wordt, hoe vaak mensen naar de wc gaan en of er niet teveel gekletst wordt.
Volgens het FNV-rapport worden de beelden vooral opgevraagd voor functioneringsgesprekken.
"Leidinggevenden maken duidelijk dat ze ons steeds in de gaten houden met camera's", zegt de anonieme medewerkster. "Ik ben tot in de wc's gevolgd door een vrouwelijk manager omdat ze niet geloofde dat ik echt naar het toilet ging."
Ziekteverlof
Een ander punt waar werknemers over klagen is ziekteverlof aanvragen. Wie daarover belt krijgt te vaak leidinggevenden aan de telefoon die te veel willen weten over de aard van de ziekte of vragen naar medicijngebruik. Iets wat wettelijk gezien niet mag.
"Als je niet uitkijkt, melden ze je niet ziek maar maken ze er een onbetaalde dag of vakantiedag van", zegt een medewerker uit Zoetermeer.
Medewerkers die erin slagen om verlof op te nemen moeten elke ochtend voor 8 uur doorgeven of dit nog steeds het geval is. Als er te laat wordt gebeld, wordt er loon ingehouden. Maar op tijd bellen is niet altijd mogelijk, omdat Primark vaak telefonisch onbereikbaar is.
Vakantiedagen
De anonieme medewerkster heeft in haar bijna twee jaar bij het bedrijf meerdere formulieren ingediend voor het opnemen van vakantiedagen, maar dat werd altijd afgewezen. "Ik kreeg het pas toegewezen toen ik zoveel vakantiedagen had dat ze me niet meer konden uitbetalen", zegt ze.
71 procent van de geënquêteerden bevestigt dit beeld. Het rapport meldt dat zomervakanties een jaar van te voren moeten worden opgegeven.
Sectorproblemen
"De bedrijfsarts heeft mij uiteindelijk gered", zegt een anonieme medewerkster. "Hij constateerde dat ik echt ziek ben en thuis moet blijven. Hij zei ook dat het voor mijn gezondheid beter is om helemaal ontslag te nemen."
Toch blijft ze. "De banen liggen nou eenmaal niet voor het oprapen." Iets wat Niels Suijker van FNV handel bevestigt. Faillissementen in de sector, zoals bij V&D en Schoenenreus, hebben ertoe geleid dat er veel personeel is maar weinig banen.
Steeds goedkoper
"Personeel in de retail is erg onder druk komen te staan tijdens de crisis." Juist nu retailketens als C&A, Blokker en Zeeman hun producten steeds in prijs verlagen, wordt personeel volgens Suijker steeds vaker als kostenpost gezien. "In veel winkels zie je dat het personeel is teruggelopen van soms acht tot twee werknemers."
Hoewel de FNV de problemen uit het rapport ook terugziet bij andere ketens noemt Suijker de omvang en heftigheid van de problemen bij Primark uitzonderlijk.
Volgende week, op 2 maart, praat de vakbond met Primark Nederland om de bevindingen te bespreken.
Ondernemingsraad ontbreekt
Medewerkers kunnen hun onvrede maar moeilijk uiten. Hoewel een bedrijf met 50 werknemers of meer verplicht is een ondernemingsraad (OR) in te stellen, ontbreekt het daaraan binnen de Primark-filialen. 81 procent van de geënquêteerden geeft aan dit wel te willen.
Woordvoerders van Primark in Groot-Brittannië bereikt door RTL Z verwijzen naar hun Nederlandse collega, die niet direct bereikbaar was voor commentaar.