In 2016 gaan we massaal aan de gefermenteerde dranken. Althans, als de trend doorzet. Wat zijn het precies? En waarom moeten we hieraan meedoen?
Fermenteren is helemaal hot volgens Meneer Wateetons, een pseudoniem onder wie het boek 'Over Rot', een handboek voor fermenteren, is geschreven. Zuurkoolsap, gemberbier, kafir, kombucha: al die dranken zijn makkelijk zelf te maken. Door te fermenteren dus.
Bij het maken van deze levensmiddelen vindt fermentatie plaats:
- Yoghurt
- Kaas
- Bier
- Brood
- Tempé
- Wijn
- Zuurkool
- Kimchi
- Sojasaus
- Droge worst
- Azijn
Veel mensen doen dat ook al, zegt Wateetons. "Bier maken gebeurt al veel. Wijn en bier zijn gefermenteerde dranken, dat vergeten veel mensen." Volgens de schrijver gaat er nu al geen maaltijd voorbij zonder gefermenteerd voedsel. Dat nu ook gefermenteerde dranken populair zijn, is logisch. "Het is zo makkelijk om te doen, iedereen met een aanrecht kan het." Zelf maakt Wateetons nu yoghurtjes. "Het enige wat ik nodig heb is melk en geduld." Maar met melk en geduld alleen ben je er nog niet.
Hoe werkt het?
Want wat is fermenteren nou precies? "Het is een soort van gisten", legt voedingsdeskundige Ralph Moorman uit. "Je voegt bacteriën aan een product toe, daardoor komen stoffen vrij. Als je bijvoorbeeld aan melk bacteriën toevoegt, dan wordt het yoghurt." Zuurkool en zuurdesembrood zijn bijvoorbeeld ook gefermenteerd.
Niet alleen bacteriën, ook schimmels en gisten - micro-organismen - worden in het fermentatieproces gebruikt om een voedingsmiddel te maken. Fermenteren kan op een natuurlijke manier gaan, maar je kunt het dus ook beïnvloeden door micro-organismen toe te voegen aan producten.
Die micro-organismen groeien door warmte en vocht. Tijdens dat proces veranderen ze de zuurgraad, houdbaarheid, smaak, geur, uiterlijk en verteerbaarheid van het product.
Goed voor je?
Er zitten veel voordelen aan het nuttigen van gefermenteerde voeding en dranken. "De bacteriën die daarin zitten, kunnen ervoor zorgen dat je suikers in je lichaam worden afgebroken en dat vitamines beter worden opgenomen. Sommige bacteriën zorgen er zelfs voor dat er probiotica in je darmen komen", aldus Moorman.
Volgens het Voedingscentrum worden sommige producten beter verteerbaar, omdat ze door fermentatie zijn veranderd.
Zo doe je het zelf: gefermenteerd gemberbier
Benodigdheden voor de gemberbierstarter:
- Rasp
- Glazen pot van enige soort
Ingrediënten voor de starter:
- Stuk gember van enkele centimeters
- Suiker
- water
Bereiding van de gingerbug:
- Was de gemberwortel. Schillen is niet nodig.
- Rasp ongeveer 20 gram gember.
- Neem 500 ml water en los er 30 gram suiker in op.
- Voeg de gember toe aan het suikerwater.
- Dek af met doek of los zittende deksel.
- Voeg nu elke dag eenzelfde hoeveel suiker en geraspte gember toe.
- Ga in ieder geval een week door met dit voeden.
- Na enkele dagen, tot maximaal een week, zal je bubbels zien ontstaan.
- Hou je bug in leven door hem geregeld te voeden met een beetje suiker, of gember en suiker als hij op dreigt te raken.
Benodigdheden voor het gemberbier:
- Glazen pot van enige soort
- beugelflessen, champagneflessen of PETflessen
Ingrediënten voor de starter:
- de starter
- 1 liter water
- 75 gram gember
- 100 gram suiker
Bereiding van het gemberbier
- Als de gemberstarter actief is (bubbels), kook je een liter water met ongeveer 100 gram suiker en 75 gram geraspte gember. Je kunt extra smaakmakers meekoken als kardemom, kaneel of kruidnagel. Laat goed afkoelen.
- Voeg ongeveer 10 procent gemberstarter toe aan de siroop. Zet minimaal 2 dagen weg op het aanrecht, afgedekt met een doek, of losse deksel.
- Giet na deze twee dagen het gemberbier door een doek of zeef over in schone drukbestendige flessen.
- Laat nog twee dagen op het aanrecht doorfermenteren.
- Koel terug in koelkast.
- Ontkurk met een knal.
Tip: vals spelen en tijd winnen? Maak geen gingerbug maar voeg een frietseltje broodgist toe aan de gembersiroop. Is óók fermenteren.
Meer op editienl.nl:
