Statiegeld op flessen en blikjes kennen we inmiddels, maar sinds deze week wordt het ook geheven op mode. Het Nederlandse merk New Optimist introduceert statiegeld op al zijn kledingitems. "Het zou zonde zijn als onze duurzame kleding in de categorie wegwerpmode terechtkomt."
Door nieuwe regelgeving zijn mode- en textielondernemingen sinds 1 juli verplicht zelf een inzamelingssysteem voor textiel en kleding te organiseren. Het doel is om het hergebruik en de recycling te intensiveren.
In 2025 moet 50 procent van het gewicht dat het voorgaande jaar in de handel is gebracht, worden hergebruikt of gerecycled. In 2030 geldt dat voor 75 procent.
Creatieve oplossing
Bij het Nederlandse kledingmerk New Optimist hebben ze daar nu iets op bedacht. Daar heffen ze sinds woensdag statiegeld op kleding die ze in hun winkels verkopen. Boven op de prijs van het kledingstuk betaalt de klant een bedrag tussen de 2,50 en 10 euro aan statiegeld. Dit krijgt hij of zij terug bij retournering van het kledingstuk.
"Het is een uitdaging", zegt Nelleke Wegdam van New Optimist tegen Editie NL. "We beginnen op bescheiden schaal met vijf verkooppunten waar kleding met statiegeld kan worden aangeschaft."
"We voelen ons verantwoordelijk voor wat we produceren", legt Wegdam uit. Daarom houdt het merk tijdens het gehele het productieproces rekening met duurzaamheid. "We vermijden bijvoorbeeld ritsen, conventionele knopen en gebruiken katoenen labels."
Controle behouden
Maar zodra het kledingstuk in handen komt van de consument, is de controle weg. Daar probeert New Optimist nu verandering in te brengen met het statiegeldsysteem. Op elk kledingstuk wordt een QR-code bevestigd. "Hiermee bieden we de consument de garantie dat het kledingstuk verantwoord wordt gerecycled. Het zou zonde zijn als onze duurzame kleding in de categorie wegwerpmode terechtkomt."
Recyclingsproces nog niet op rolletjes
Het gaat nog niet altijd goed met het recyclen van kleding. Merken zoals H&M, Zara, Uniqlo en Nike bieden in meerdere Europese landen al een recycleservice aan. Uit onderzoek van de Changing Markets Foundation, dat de service met 21 kledingstukken testte, blijkt dat 76 procent van de items vervolgens werd vergeten, vernietigd of gedumpt.
Bron: Changing Markets Foundation
Toch zitten er best wat haken en ogen aan, zegt Willa Stoutenbeek, specialist duurzame mode. "Ik juich zulke initiatieven altijd toe, maar ik ben ook kritisch", zegt ze tegen Editie NL. "Voor dit soort initiatieven is veel aandacht, maar soms haalt het weinig uit. Het is nog maar afwachten of het goed uitpakt."
Vergelijkbare initiatieven
Ze twijfelt hoe vernieuwend het is. "Er zijn veel sympathieke initiatieven in deze categorie. Het is goed dat ze er zijn; het levert inspiratie op om het kledingsysteem te herzien. Maar vaak is het moeilijk om zo'n concept ook te laten rollen."
Zo herinnert ze zich een bedrijf waar je jeans kon leasen. "Dat klonk dat op papier heel erg leuk en was er veel aandacht voor, maar uiteindelijk was de impact echt heel erg klein. Het was een groot marketingverhaal, maar het effect op het milieu was nihil."
Ook grote ketens doen eraan mee. "H&M heeft ook meerdere keren een mooi verhaal gehouden dat je kleding mocht inleveren, maar vervolgens eindigde het op de brandstapel."
