Jaarlijks worden in Nederland 7000 zogenoemde huilbaby's geboren: baby's die gedurende drie weken minimaal drie dagen in de week drie uur per dag huilen. Het kan ook gaan om baby's die zoveel huilen dat de ouders het als een probleem ervaren. Niet alleen voor de ouders is het lastig: in het openbaar wordt gehuil van een baby door de rest van de omgeving soms ook als vervelend ervaren. Waarom kunnen sommige mensen het gehuil van baby's beter of juist slechter verdragen?
Het gemiddelde geluid van een huilende baby is zo'n 70 decibel, met uitschieters naar 90 decibel. Dat is te vergelijken met het geluid van auto's die voorbijrijden op de snelweg. Of je goed tegen het geluid van een huilbaby kan, is volgens audioloog Jan de Laat van het LUMC, erg persoonsgebonden.
"Er zijn keiharde geluiden waar sommige mensen gewoon doorheen slapen", zegt De Laat. "Het triggert die mensen niet. Het kan wel gaan irriteren natuurlijk. Maar echt dat gevoel dat je er niet meer tegen kan, dat is niet bij iedereen het geval."
Nagels op een krijtbord
Dat komt volgens de audioloog doordat mensen geluid, ongeacht het volume, op verschillende manieren waarnemen. "Denk bijvoorbeeld aan het geluid van een druppende wasbak", gaat hij verder. "Er zijn mensen die daarvan niet kunnen slapen, terwijl het geluidsniveau niet hoog is. Hetzelfde geldt voor krassende nagels op een krijtbord: dat is voor veel mensen een trigger, maar sommigen kunnen daar beter tegen."
En dat is ook het geval bij het geluid van een huilende baby. Gedragsbioloog Patrick van Veen maakt onderscheid tussen verschillende soorten gehuil die baby's kunnen vertonen: de paniekhuil, de manipulatieve huil en de hongerhuil. "Ze zijn goed te onderscheiden want deze communicatievormen hebben een functie", vertelt Van Veen. "Hiermee kan een baby duidelijk maken dat ze nu geholpen of getroost moet worden. Er is voor hen geen andere manier om dat te laten merken."
"Als er veel baby's bij elkaar zijn, werkt huilen ook aanstekelijk", gaat Van Veen verder. "Daarbij reageren moeders anders op gehuil dan vaders. Zij kunnen vaak ontzettend goed horen of het hun baby is die huilt of een andere baby. Huilen heeft dus ook vooral een sociale functie: het moet iets triggeren, iets losmaken."
Stressrespons
Die trigger wordt door veel mensen als vervelend ervaren, en dat is goed te verklaren. "Het vervelende aan huilende baby's is dat het alarmerende effect op de ouders juist een heel averechts effect heeft op andere mensen rondom het kind", zegt Van Veen.
Hij gaat verder: "Het roept namelijk bij iedereen stress op. De mama denkt direct: alarmfase 1, ik moet iets gaan doen en actie ondernemen. Maar een omstander kan geen actie ondernemen waardoor die opgewekte stress iets is waar je knettergek van wordt."
Gewenning
Maar als irriterende geluiden lang genoeg aanhouden, kan er bij sommige mensen ook gewenning optreden, vertelt audioloog De Laat. "Zoals bij mensen die langs het spoor wonen", zegt hij. "Door gewenning horen zij dat geluid al bijna niet meer terwijl mensen die op bezoek komen zich meteen kunnen irriteren."
Volgens De Laat is voor de meeste mensen vooral constant geluid te verdragen. "Dat geldt ook wanneer het om hardere geluiden gaat. Zolang het constant is, is het beter om naar te luisteren."
