Idr1, Vox Populi, Balans 23 en Partij Open: de kans is groot dat je nog nooit van deze partijen hebt gehoord. Het is een greep uit de 16 nieuwe partijen die zich hebben geregistreerd voor de Tweede Kamerverkiezingen in november. Dat betekent dat er nu in totaal 70 politieke partijen de Kamer in willen, maar niet voor iedereen is er plek. Wat moet je doen om als nieuwe partij kans te maken op een zetel?
Een van de nieuwe deelnemers is Partij Open. "De naam zegt het al een beetje: wij staan voor een open bestuur", vertelt oprichter Menno Wielhouwer. "Wij vinden bijvoorbeeld persvrijheid heel belangrijk. Dat journalisten te alle tijden direct toegang hebben tot documenten."
De partij is realistisch over hun kansen om in de Kamer verkozen te worden, zegt Wielhouwer. "Op dit moment slaan we in de maatschappij met onze partij nog geen deuk in een pakje boter. Maar we zien het ook zo: in de huidige maatschappij kan het binnen drie seconden veranderen, wie weet komt er iets op gang."
Die gedachte is geen naïef optimisme van de partij. "Als het ergens kan — als nieuwe kleine partij de Kamer halen — is het wel in Nederland", zegt politicoloog Simon Otjes. Sterker nog: volgens de deskundige is ons land zelfs een van de makkelijkste landen om in de Kamer te komen. "Je hoeft hier maar 0,67 procent van de stemmen te halen, en je bent al binnen."
Een duidelijke niche
Volgens de politicoloog zijn er een paar succesfactoren die bepalen of een kleine partij ook een zetel kan halen. "Allereerst is het belangrijk dat je een ervaren lijsttrekker hebt”, zegt Otjes. "Iemand die iedereen kent."
Daarnaast moet een partij een heldere niche hebben. "Denk aan de BBB, BIJ1, DENK, dat zijn allemaal partijen die de afgelopen jaren nieuw binnen zijn gekomen en een duidelijke niche hadden. Zij vertegenwoordigen een groep die zich nog niet vertegenwoordigd voelde."
Afgelopen jaren vaak verrast
Maar dat de kansen groter zijn, betekent niet dat het eenvoudig wordt. "Voor een nieuwe partij blijft het natuurlijk lastig omdat de concurrentie groot is", licht de politicoloog toe. "Er is veel om uit te kiezen."
De kansen voor nieuwe partijen zijn in ieder geval niet verkeken. "Ik durf geen voorspelling meer te wagen of een partij het wel of niet gaat halen. We zijn de afgelopen jaren al vaak verrast", aldus Otjes.
Wielhouwer van Partij Open houdt in ieder geval goede moed. "Als het nu niet lukt, dan wellicht bij de volgende verkiezingen", zegt hij. "We zien dit namelijk als een kansarme sprint, maar een kansrijke marathon. We zijn wel ambitieus en hopen dat er iets bijzonders gaat gebeuren, dan kunnen we verrassen."
Om als nieuwe partij mee te kunnen doen aan de Tweede Kamerverkiezing, moeten de oprichters in elk kiesdistrict minimaal 30 mensen vinden die een zogenoemde ondersteuningsverklaring invullen. In totaal zijn dat 580 verklaringen. Ook moeten ze een borgsom betalen van 11.250 euro. Die krijgen ze terug als de partij daadwerkelijk, of bíjna een zetel behaalt.
Bron: kiesraad.nl