De zon schijnt en de terrassen stromen vol. Dat betekent ook dat je op social media waarschijnlijk wordt overspoeld met foto's van vrienden en familie aan de speciaalbiertjes, cocktails en glazen wijn. Maar, zegt communicatiewetenschapper Hanneke Hendriks: zien drinken doet drinken. Daarom pleit ze voor een waarschuwing bij 'alcoholposts'.
83 procent vindt het posten van foto's waarop alcohol te zien is geen probleem. Dat blijkt uit nieuw onderzoek waarvoor Hanneke Hendriks 300 jongeren tussen de 16 en 28 jaar voor langere tijd volgde.
"Terwijl dit ongewenste effecten met zich mee kan brengen", zegt de wetenschapper tegen Editie NL. "Als jongeren op vrijdagavond foto's van alcohol zien op social media, is de kans groter dat ze zaterdag zelf gaan drinken, en ook méér gaan drinken. Zien drinken doet drinken."
Dat doen mensen onbewust, legt gedragswetenschapper Dirkje van der Ven uit. "We zijn geprogrammeerd om te kijken naar wat anderen doen. Daar baseren we ons eigen gedrag op. Het brein denkt na het zien van zo'n foto: als zij het doen, moet ik het misschien ook doen. Je kunt het zien als groepsdruk."
Waarschuwing
Hendriks heeft de jongeren tijdens het onderzoek laten meedenken aan oplossingen. "We hebben ideeën voorgelegd op basis van theorie. We vroegen ze onder andere of automatische waarschuwingen op social media helpen."
Dat gebeurt met herkenningssoftware. "Het mes snijdt daarbij aan twee kanten. Enerzijds krijgen reeds geplaatste foto's een waarschuwing dat er alcohol zichtbaar is. Anderzijds krijg je een waarschuwing als je zelf een alcoholfoto plaatst."
Jongeren zouden dat een goed idee vinden, blijkt uit het onderzoek. "Omdat de meesten zich er niet van bewust zijn dat alcohol zichtbaar is op de foto. Zo'n waarschuwing zorgt voor meer besef. Ook het praten over dit soort onderwerpen werkt als een eye-opener", zegt Hendriks.
Bewuste keuze
Gedragswetenschapper Van der Ven denkt dat zo'n waarschuwing wel kan helpen. "Veel mensen denken niet na over de gevolgen als ze zoiets posten. Dus als je ze de keuze geeft, kan het dat ze de keuze bewuster maken, en er even bij stilstaan. Al zijn mensen onder invloed moeilijker mee te krijgen in zo'n situatie. Dus als je al een glaasje op hebt, is het moeilijker om een rationele overweging te maken."
