Honderdduizenden Nederlanders hebben de afgelopen dagen carnaval gevierd. Maar het is nog maar de vraag of er ook zoveel mensen meedoen aan het vasten dat vandaag, op Aswoensdag, is begonnen. Om het wat makkelijker en aantrekkelijker te maken, hebben zeven GGD's nu de '30 dagen gezonder'-challenge bedacht. Maar hebben we echt nog meer van dit soort acties nodig om gezonder te leven?
De vastentijd is een rooms-katholieke traditie, vertelt cultuurtheoloog Frank Bosman. "Na carnaval heb je veertig dagen van vasten en onthouding in aanloop naar Pasen. Het is dan traditie om af te zien van geneugten."
Dat kan van alles zijn: zo kun je ervoor kiezen om minder vlees, vet of zoet te eten. Maar anno 2023 zou je ook kunnen stoppen met tv kijken of social media gebruiken. "Het gaat erom dat je jezelf iets ontzegt wat je eigenlijk heel fijn vindt. Om daarmee na te denken over wat er écht belangrijk is in het leven. Je kunt ook mediteren en bidden. Allemaal om je voor te bereiden op het paasfeest."
30 dagen gezonder
Maar er is een nog nieuwere manier van vasten, gelanceerd door zeven GGD's in Nederland: '30 dagen gezonder' genaamd. De bedoeling is dat je in maart in dertig dagen tijd gezonder leert te leven. "Mensen mogen er zelf een invulling aan geven", vertelt Evelien Specken van GGD Hart voor Brabant.
"Je kunt elke dag volkorenbrood pakken in plaats van wit, maar ook water drinken in plaats van zoete dranken. Met name na carnaval kan ik me voorstellen dat mensen graag wat bewuster willen nadenken over hun gezondheid."
Er is bewust voor een periode van dertig dagen gekozen. "Als je dertig dagen een uitdaging volhoudt, betekent het vaak dat je het langer blijft doen. Dan wordt het een routine. En dat vinden we belangrijk", aldus Specken.
Veel soortgelijke initiatieven
Na Dry January, Stoptober en natuurlijk het ouderwetse vasten is het initiatief de zoveelste in het rijtje. "Er wordt veel nagedacht over soberder leven", zegt cultuurtheoloog Frank Bosman. "Het laat zien dat we de rust willen opzoeken en willen nadenken: wat er is nou eigenlijk belangrijk in een mensenleven? Wat we erin gooien of wat eruit komt in daden en woorden?"
Hij denkt niet dat het erg is dat er inmiddels zoveel van dit soort initiatieven bestaan. "Je moet het niet zien als concurrenten van elkaar. Als iedereen nou een keer per jaar aan één actie mee zou doen, worden we daar allemaal beter van."
Of hij zelf ook meedoet? "Ik ben zelf een Bourgondische Brabander, het vasten valt mij zwaar", lacht Bosman. "Maar onder aanmoediging van mijn vrouw zal ik het vanaf proberen. Op de klassieke manier: minder snoep, minder chips en een gang minder bij het diner. Want laten we eerlijk zijn: met onze ecologische voetafdruk is dat helemaal geen slecht idee."
