Oss krijgt een nieuw theater. Al is het eigenlijk een tweedehandsje, het staat namelijk nu op Scheveningen. Het Zuiderstrandtheater wordt afgebroken en in Oss weer gedeeltelijk opgebouwd. We noemen dat ook wel 'legolisering' - iets net als bij LEGO uit elkaar halen en opnieuw opzetten. En dat komt in de Nederlandse bouw nog niet veel voor.
"Een wereldprimeur voor een theater", zo noemt directeur Coen Bais van theater De Lievekamp in Oss het. Het Zuiderstrandtheater wordt onderdeel van de nieuwbouw van De Lievekamp. "Je moet maar net een theater ergens te koop hebben dat ook geschikt is om ergens anders weer te kunnen opbouwen. Maar het viel als een puzzel in elkaar."
En dus werd het Zuiderstrandtheater gekocht en is de flinke operatie inmiddels bezig. "De ontmanteling is begonnen en loopt tot en met augustus. Alles wat los zit in het gebouw zijn we aan het opslaan: deurklinken en lampen bijvoorbeeld. We gaan 75 procent van het gebouw hergebruiken."
Materiaal hergebruiken
Eind 2025 moet het klaar zijn en gaat het 'nieuwe' theater open. Maar het theater in Oss zal niet identiek zijn aan het Scheveningse theater. "De theaterzaal wel", zegt Bais. "In Den Haag vonden mensen de buitenkant verschrikkelijk, maar de zaal werd geroemd om de sfeer. Het is dus niet zo dat de gevel van het Zuiderstrandtheater onze nieuwe gevel wordt: maar we kunnen het materiaal daarvan wel weer gebruiken in het gebouw."
Het werkt eigenlijk net als bij LEGO, zegt directeur Menno Rubbens van projectontwikkelaar cepezedprojects, dat het project mogelijk maakt. "Ieder gebouw is opgebouwd uit losse elementen. Wij zorgen dat die verschillende onderdelen weer los te halen zijn, zodat je die lang kan blijven gebruiken. Net als met LEGO."
Nieuw gebouw
Het gebeurt in Nederland nog niet zo vaak, al zijn er wel wat voorbeelden. De tijdelijke rechtbank in Amsterdam is bijvoorbeeld demontabel gebouwd: het gebouw is vorig jaar uit elkaar gehaald en in Enschede opnieuw opgebouwd.
En bij een stuk van het provinciehuis in Arnhem gebeurt hetzelfde. "Dat is niet bedoeld om uit elkaar gehaald te worden, maar we proberen het toch", zegt Rubbens. "We gooien alle LEGO-stukjes door elkaar en maken daar een nieuw gebouw van in Heerde."
Zonde om weg te gooien
Als het aan Rubbens ligt, wordt er te weinig ontworpen en ontwikkeld dat geschikt is om uit elkaar te halen. "Er moet zwaar op ingezet worden, om te zorgen dat gebouwen in de toekomst wel snel te hergebruiken zijn." Dat levert dan vooral milieuwinst op: "Het is zonde om goede materialen weg te gooien. Het goedkoopste blijft helaas toch om het te slopen en naar de stort te brengen, maar daarbij reken je de milieulast niet mee. "
