Het verdrietige nieuws over de aardbeving in Turkije zal je niet ontgaan zijn. De ramp heeft in Turkije en Syrië al duizenden levens geëist en de teller loopt nog steeds door. Geschat wordt dat het dodental verder op zal lopen naar zo'n 20.000. Hoe wordt zo'n schatting gemaakt?
Wat er heeft plaatsgevonden in Turkije en Syrië is een nachtmerrie. Mensen wachten in spanning af tot hun geliefden onder het puin vandaan worden gehaald. Dood of levend, dat is dan nog de vraag. Op dit moment zijn er al meer dan 5200 doden vastgesteld. En men vermoedt dat het er dus nog een stuk meer worden.
Gebouwen
Het gaat om enorme aantallen. Daarbij is het volgens strategisch analist Laura Jasper wel goed om te onthouden dat het nog altijd om inschattingen gaat. "Men kijkt naar de gebouwen die getroffen zijn, hoeveel mensen erin wonen en zo schatten ze het aantal slachtoffers in", zegt ze tegen Editie NL. "Daarom wordt het aantal doden later soms naar boven of beneden bijgesteld."
Schade aan gebouwen kan worden bekeken met satellietbeelden, vertelt Maarten van der Veen, die leidinggeeft aan het datateam van het Rode Kruis. "Een slim algoritme detecteert gebouwen, schat de schade per gebouw in en maakt dan een analyse."
Inzicht scheppen
Er wordt geanalyseerd hoeveel procent van de gebouwen licht of zwaar getroffen is, of volledig verwoest. "Met deze informatie kun je de volledige omvang van de schade gaan begrijpen", zegt Van der Veen. "Het schept inzicht in hoeveel woningen en gebouwen zijn beschadigd, hoeveel mensen tijdelijk opgevangen moeten worden en hoeveel herbouwd moet worden."
En volgens analist Jasper dus ook om een schatting te maken van het aantal dodelijke slachtoffers. Dat aantal kan ook nog op een andere manier. "Je kunt kijken naar soortgelijke aardbevingen in andere gebieden en kijken hoe groot het aantal slachtoffers daarbij was. Dan kun je ongeveer een inschatting van deze ramp maken."
'Gekleurd beeld'
Uiteindelijk is het wel altijd aan de autoriteiten om te bepalen welke getallen naar buiten worden gebracht. "Er kan dan ook informatie worden achtergehouden, of er wordt slechts een deel van de kennis naar buiten gebracht", zegt Jasper. "Daarmee krijg je per definitie een gekleurd beeld."
Daarmee bedoelt ze niet dat dit in het geval van de aardbeving ook gebeurt, maar het gebeurde bijvoorbeeld wel tijdens de coronaperiode in China. "Het aantal doden werd bewust laag gehouden." Natuurlijk om de indruk te wekken dat alles onder controle was.
Maar het kan ook de andere kant op, waarbij het aantal slachtoffers lager is dan wordt gezegd. "Oekraïne heeft er bijvoorbeeld baat bij om te zeggen dat er veel slachtoffers zijn, want dat wil steun van het Westen."
Accuraat
In het geval van de aardbeving kunnen we ervan uitgaan dat de schattingen zo accuraat mogelijk zijn. "Bij een natuurramp zoals deze is er geen dader. Je kunt er niets aan doen, dus de kans dat dit goede schattingen zijn, is daardoor groter."
