Thuis je urine testen om te checken of er iets mis mee is. Het kan dankzij een nieuw Frans apparaat dat afgelopen week werd gepresenteerd op een grote techbeurs in de Verenigde Staten. Ook in Nederland zijn er zelftesten op de markt. Maar preventief je plas testen terwijl je nergens last van hebt, heeft dat eigenlijk wel zin?
De U-Scan een elektronisch toiletblok dat je in de pot kunt hangen. Door er tegenaan te plassen zou je allerlei waarden in je urine kunnen achterhalen, zoals vitamine C-gehalte en pH-waarde, en er zo achterkomen hoe het gesteld is met je gezondheid. Plassen is immers een stuk minder ingrijpend dan het doen van een bloedtest, zo luidt het idee.

Urine is – net als ontlasting – een spiegel van hoe het met je lichaam gaat, vertelt Bart van Bezooijen, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Urologie. "Donkere urine kan betekenen dat je te weinig drinkt, of dat je een galweg- of leveraandoening hebt."
Maar, benadrukt hij, meestal heb je dan ook wel andere lichamelijke klachten. "Sowieso is je ochtendplas wat donkerder. Pas als die donker blijft, moet je je urine misschien eens na laten kijken. En dán kan zo'n test nuttig zijn. Maar zonder klachten heeft het weinig zin."
Leidt tot extra onderzoek
Van Bezooijen betwijfelt dan ook of je zo'n test wel moet willen verstrekken. "Het kan veel verwarring creëren en er komen ook fout-positieve resultaten uit. Die leiden tot een hoop onrust en extra onderzoek."
Ook huisarts Mirella Buurman ziet dat niet zitten. "Als iedereen met een afwijkende waarde van zo'n test op spreekuur komt, wordt het nog drukker in mijn praktijk. Terwijl er heel vaak niks aan de hand is als mensen verder geen klachten hebben."
Thuistesten
Er zijn allerlei ziektes, virussen en aandoeningen waar je je thuis op kan testen. Zo kun je je cholesterol checken en testen of je Lyme, corona, blaasontsteking of vaginale infecties hebt.
'Nutteloos'
Volgens Buurman heb je niets aan de resultaten van zo'n zelftest, want je zal niet spontaan ontdekken dat je suikerziekte of een blaasontsteking hebt. "Bij suikerziekte heb je ook last van andere dingen, zoals dorst en vaak moeten plassen. En bij blaasontsteking voel je pijn bij het plassen." Je kunt volgens haar dus beter letten op lichamelijke klachten. "Nederlandse huisartsen werken niet met preventieve tests. We reageren op klachten."
Ook Van Bezooijen raadt het af om zomaar zo'n test te doen. "Als er geen aanleiding voor is, hoef je je urine niet te testen. Het zou een mooie optie zijn als je hiermee rokers preventief zou kunnen testen op blaaskanker, maar daar is de techniek nog niet toe in staat."
