The Black Archives, Het Joods Cultureel Kwartier, Het Katholiek Documentatie Centrum en het Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis. Dit rijtje Nederlandse archieven is volgens Kamel Essabane niet compleet. Er mist nog een archief over de moslimgeschiedenis in ons land. Om het cultureel en religieus erfgoed van de gemeenschap te bewaren heeft hij het Nederlands Moslim Archief (NMA) opgericht.
De gastarbeiders in Nederland of de bedevaart naar Mekka. Het zijn allemaal thema's die Essabane graag wil laten zien in het archief. Zodat scholen en andere geïnteresseerden erover kunnen leren. "We zijn momenteel druk bezig om allemaal spullen te verzamelen", vertelt Essabane tegen Editie NL.
"Dat kunnen papieren zijn, maar ook koffers of artistieke zwaarden. Wij zijn het geheugen van de Nederlandse moslims en we vinden het belangrijk om het cultureel en religieus erfgoed vanuit ons eigen perspectief te bewaren." Dat wordt volgens hem tot nu toe nog te weinig gedaan. "Af en toe is er eens een tentoonstelling over de gastarbeiders. Maar dat is dan eenmalig en daarna raakt het weer zoek."
Daarom is hij nu spullen aan het verzamelen om deze – het liefst permanent – tentoon te stellen. "We willen centraliseren en alles bewaren voor de volgende generaties. Daarnaast vinden we dat we ons als samenleving meer moeten verdiepen in elkaars geschiedenis. Onbekend maakt onbemind."
En dat geldt volgens hem ook binnen de moslimgemeenschap. "Wij kunnen ook leren van elkaars geschiedenis. Want die gemeenschappen zijn heel divers: je hebt de Oeigoeren, Tartaren en Afghaanse- en Pakistaanse moslims. Mensen denken vaak dat het alleen gaat om Marokkaanse en Turkse moslims. Ze vergeten dan hoe divers de moslims zijn."
De Rotterdamse stadsarchivaris Jantje Steenhuis juicht het initiatief toe. "Ik zou het fantastisch vinden als ze het voortraject kunnen doen en het daarna professionaliseren door aan te sluiten bij een ander archief zoals het Nationaal Archief of het te laten beheren conform de Archiefwet en Archiefregeling."
Er is volgens haar inderdaad maar weinig te vinden over de moslimgemeenschap in de Nederlandse archieven. "Er is wel wat aandacht voor gemeenschappen, zoals de Turkse of Marokkaanse gemeenschap. Maar niet specifiek voor de religie."
Archieven moeten volgens haar ontstaan, en dat duurt even. Je hebt niet van de een op de andere dag alles verzameld. "We hebben in Nederland een aantal archieven die zich richten op een specifiek onderwerp. Ik kan me heel goed voorstellen dat ze dat als gemeenschap missen, maar het is ook niet zo makkelijk om dat archief aan te leggen."
"Er heeft nog geen moslimgemeenschap zich aangeboden met materiaal bij ons. Persoonlijk materiaal aanbieden durven mensen niet zo snel." Het Nederlands Moslim Archief is volgens haar dan ook een welkome aanvulling.
