Nina Mathijsen en Sara Vrugt maken voor een kunstproject historische textiel na. Maar voor een van hun stoffen hebben ze hulp nodig. De kunstenaars zoeken niet alleen mensen die urine willen doneren, maar ook vrijwilligers om er met blote voeten in te stampen. "Het kan wel even stinken, ja."
Voor het kunstproject Van Kade tot Zelfkant maken Nina (38) en Sara (40) historische textiel na. Een van de stoffen die ze produceren is Saai, een lichte, geweven stof waar Leiden in de zeventiende eeuw beroemd om werd.
Authentieke werkwijze
Dat doet het tweetal zo authentiek mogelijk. Dat houdt in: schapen scheren om de wol vervolgens te wassen, spinnen, verven, drogen, weven en vilten. "Er zijn achttien stappen die we afgaan. Sara en ik doen bijna alles helemaal zelf", vertelt Nina.
Vooral het vilten gebeurt op een opvallende manier. Dat doen ze met behulp van warmte, beweging en een soort zeep. Die zeep wordt geproduceerd met behulp van urine. "Als je dat laat fermenteren produceert het ammoniak. Door er wolvet aan toe te voegen krijg je de zeep die je nodig hebt."
Hulp nodig
Daarom roepen Nina en Sara iedereen op om urine te doneren. "Vanaf zaterdag staan we op verschillende locaties langs het Singelpark in Leiden. Dus mocht je in de buurt zijn: kom vooral langs. Het liefst na het drinken van een biertje, want dat schijnt het best te zijn voor de ammoniakproductie." Opsturen is geen optie.
Ook bij het productieproces dat volgt kunnen de dames nog wel een extra handje – of eigenlijk: voetje – gebruiken. "Als we de zeep eenmaal hebben, moet er in een bak gestampt worden. Vroeger deden mensen het helemaal naakt, maar wij kiezen ervoor om het alleen met blote voeten te doen", legt Nina uit.
Of dat niet heel erg stinkt? "In het begin wel ja. Maar als je het mengt met andere ingrediënten schijnt die geur te vervliegen. Ik heb het zelf nog nooit gedaan, dus ik ben benieuwd."
Ze nodigt iedereen uit om mee te komen doen. "Je hoeft geen ervaring te hebben, jong en oud is welkom." Op hun website kun je zien waar je Nina en Sara kunt vinden.
Migratie
Het maken van Saai maakt deel uit van een breder kunstproject dat draait om migratie. "Toen de Leidse economie vroeger helemaal was ingestort, heeft het bestuur van de stad vluchtelingen uit Vlaanderen en Spanje uitgenodigd om te komen helpen. Zij hadden veel kennis over het maken van soepele, wollen stof en hebben geholpen de economie tot bloei te brengen", vertelt Nina. "De kijk die mensen in die tijd hadden op immigranten staat in een schril contrast met de huidige situatie. Met behulp van dit project hopen we mensen daarvan bewust te maken."
