Telefoons, oortjes en laptops: het liefst gebruiken we al onze apparaten draadloos. Dat geldt in de toekomst mogelijk ook voor hersenimplantaten. Onderzoekscentrum IMEC Nederland en TU Eindhoven werken momenteel aan een draadloos exemplaar dat direct in de hersenen geplaatst kan worden. "Het is makkelijker en geneest sneller."
Mensen met een hersenaandoening hebben vaak een batterij met draden in hun lichaam. "We plaatsen elektrodes in het hoofd", legt neuroloog Thies van Asseldonk uit aan EditieNL. "Er worden twee draadjes naar binnen gebracht door een gaatje dat geboord wordt in de schedel. Die gaan achter het oor langs, naar het sleutelbeen."
Afstandsbediening
De draadjes lopen naar de simulator, die dient als batterij. "Die kan van buitenaf geprogrammeerd worden. Het is eigenlijk een soort afstandsbediening."
Het nieuwe, draadloze implantaat zou een stuk comfortabeler en kleiner zijn. "Het is makkelijker te implanteren en geneest sneller", vertelt onderzoeker Tom van Nunen, die aan het apparaat werkt, aan EditieNL.
Geen vervanging nodig
Ook zou het niet vervangen hoeven worden, wat de kans op infecties verkleint. "Een pacemaker gaat bijvoorbeeld zo’n tien jaar mee. Dan moet je weer opereren om 'm te vervangen."
Op dit moment wordt er nog onderzoek gedaan om de veiligheid te garanderen. "Daarna is de vraag hoe we het precies gaan implementeren. Er moet informatie van het implantaat naar buiten, het moet continu ergens mee communiceren. Er moet daarom een zendertje in de buurt zijn. Bijvoorbeeld in een pet of hoofdband. Of een zuignapje zoals bij een gehoorimplantaat."
Hersenimplantaten
Op dit moment worden er implantaten gebruikt voor allerlei verschillende aandoeningen of ziektes zoals parkinson, epilepsie, dwangstoornissen en stoornissen waar tics bij komen kijken, zoals gilles de la tourette.
Bron: Hersenstichting
Net als een telefoon moet het implantaat opgeladen worden. "Daar komen veel randvoorwaarden bij kijken", vertelt Van Nunen. "Je moet zorgen dat het weefsel niet te veel opwarmt en dat de huid en hersenen te veel straling ontvangen. Daar zijn internationale normen voor. Het is moeilijk om daaraan te voldoen, maar heel terecht dat deze voorwaarden er zijn."
Multi-inzetbaar
Het is uiteindelijk de bedoeling dat het nieuwe implantaat voor verschillende hersenaandoeningen ingezet kan worden. "Het zou kunnen dat er straks eentje is voor ALS, een voor parkinson, een voor epilepsie en ga zo maar door", vertelt onderzoeker Van Nunen.
Neuroloog Van Asseldonk denkt dat het implantaat de opties zeker kan verbreden, maar voor hem voelt het nog te veel als toekomstmuziek. "Eerst moet de techniek zich nog bewijzen."
