Een aangespoelde dode walvis hoeft niet altijd gelijk weggehaald te worden. Het kadaver trekt namelijk veel soorten kevers en andere dieren aan. Ook zou het goed zijn voor de bodem om het lichaam te laten liggen. Dat hebben wetenschappers van Wageningen Marine Research geconstateerd. Geldt dat ook voor kadavers van andere dieren?
In opdracht van de Rijkswaterstaat hebben de wetenschappers gekeken wat er gebeurde met een walvis die eind 2020 dood is aangespoeld op Rottummerplaat. Nu komen zij met het advies om kadavers van grote soorten walvissen niet meteen weg te halen. Eerder werd dat wel altijd gedaan omdat het lichaam van een walvis veel calcium bevat, wat slecht zou zijn voor de bodem. Maar de walvis op de Rottummerplaat heeft de bodem niet vervuild.
Integendeel juist: "Zo'n kadaver is erg goed voor de natuur", vertelt Martin Baptist, onderzoeker Mariene Ecologie bij Wageningen Marine Research. Zo geeft het lichaam voedingsstoffen af aan de bodem en is het een feestmaal voor andere dieren als kevers en vogels.
Van kleinere soorten walvissen, zoals bruinvissen, bleven de kadavers vaak al liggen. "Maar nu zien we dat we van grote soorten walvissen, zoals de vinvis en potvis, de kadavers ook niet hoeven op te ruimen."
Fascinerend
Het kan wel jaren duren voor het kadaver van een walvis helemaal is verteerd, weet Baptist. "Er liggen nu nog steeds botten en huidfragmenten. Het is geen konijntje dat zo verteerd is. Andere dieren hebben hier nog generaties plezier van", vertelt hij aan EditieNL.
Wel is het volgens Baptist belangrijk om te kijken waar je een kadaver wel kan laten liggen en waar niet. "Als het dode dier op een plek ligt waar de stank niet hinderlijk is en de scheepvaart er geen last van heeft kan het."
Van andere dieren blijven de kadavers een stuk minder lang liggen. Bij een ree duurt het gemiddeld twee weken tot een maand tot het lichaam is verteerd. In het Kuinderbos in Flevoland mogen die kadavers gewoon blijven liggen en komen er zelfs mensen op af om ze te bekijken. "Sommige mensen vinden het fascinerend om het ontbindingsproces te zien. Kinderen nemen ook wel eens overgebleven botten mee", vertelt boswachter Harco Bergman.
Kringloop
Dieren die zijn aangereden of dood naast een wandelpad liggen, worden in het bos naar de plek gebracht waar ze zichtbaar zijn voor geïnteresseerde wandelaars. Andere dieren die in de natuur sterven, laat de boswachter op hun plek liggen. "Het hele ecosysteem profiteert van een kadaver. Allerlei dieren als raven, vossen, vliegen en maden eten van het lichaam. En de maden worden weer gegeten door andere vogels. Zo ontstaat een hele kringloop."
Het is volgens Bergman daarom geen slecht idee om overleden dieren in de natuur te laten liggen, mits ze geen overlast veroorzaken.
Regelgeving kadavers
Volgens de huidige regelgeving mag je een overleden wild dier laten liggen. Als het gaat om huisdieren is dat een ander verhaal. Je kunt een dood huisdier afgeven bij de gemeente of begraven in je eigen tuin. Ook landbouwdieren, dierentuindieren en hobbydieren – bijvoorbeeld schapen of kippen – kun je niet zomaar laten liggen. Die moet je afdekken totdat ze worden opgehaald.
Bron: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
