Onderzoekers aan de TU Eindhoven denken een oplossing gevonden te hebben om meer huizen van het gas af te krijgen. Ze hebben een warmtebatterij ontwikkeld die werkt met behulp van zout. Je kunt 'm opladen op plekken waar veel restwarmte is, en later gebruiken in woningen of kantoren. In Nederland zouden 3,5 miljoen huishoudens erbij gebaat kunnen zijn.
Er wordt voor de warmtebatterij gebruik gemaakt van zout en waterdamp, vertelt Olaf Adan, hoogleraar technische natuurkunde aan de TU Eindhoven. "Als je die samenbrengt, komt er warmte vrij. Maar je kunt ze ook juist van elkaar scheiden."
Geen warmteverlies
Door warmte toe te voegen verdampt het water en stook je het zout droog. "Zolang er geen water bij dit droge zoutpoeder komt, blijf de warmte hierin opgeslagen. Er gaat – in tegenstelling tot andere soorten warmteopslag – niets verloren", zegt hij tegen EditieNL.
Je kunt de batterij opladen op plekken met veel restwarmte, zoals in energiecentrales. De warmte wordt opgeslagen en kan later worden gebruikt op een andere plaats, bijvoorbeeld in woningen of kantoren. Tijd of plaats maken daarbij niet uit. "En dat is bijzonder, want er is geen andere opslagtechniek die verliesvrij is", legt Adan uit. "Normaal gaat er warmte verloren tijdens het vervoer over grote afstanden."
Kaliumcarbonaat
Het proces is echter niet mogelijk met elk soort zout. "We doen het met kaliumcarbonaat. Dat is niet toxisch, niet brandbaar, en rijkelijk voorhanden. Je moet hiervoor kaliumchloride delven en daar CO2 doorheen bubbelen. We halen het uit Duitsland, want daar zit een van de grote producenten van kaliumcarbonaat."
Voordelen
De nieuwe warmtebatterij heeft volgens hoogleraar Adan drie grote voordelen. "Het is groener dan andere oplossingen, het is veel goedkoper – zout is op voorraad – en het gaat veel sneller. We hoeven geen pijpen aan te leggen en de warmte die we gebruiken is er al, want het is restwarmte."
Binnenkort gaat de eerste pilot van start in Sittard. "Om het op grote schaal te kunnen doen moeten we nog op twee fronten een doorbraak realiseren: om het zout stabiel te krijgen hebben we drie jaar geleden een apparaat ontwikkeld. Dit proces zijn we nu aan het opschalen. Daarnaast is het moeilijk om de financiering rond te krijgen om het op grote schaal te kunnen doen."
Zout verplaatsen
Ook Han Slootweg, hoogleraar elektriciteitsvoorziening, ziet nog wel een uitdaging. "Als je warmte van elders wilt halen, bijvoorbeeld uit een fabriek, dan moet je de zoutkorrels verplaatsen met vrachtwagens. Worden dat er niet erg veel?", vraagt hij zich af.
Om vijftig woningen een tot twee weken van energie te voorzien is zo'n 20 kubieke meter zout nodig. "Je hebt dus veel zout nodig voor 3,5 miljoen huishoudens."
Toch is Slootweg enthousiast. "Het voordeel van zo'n batterij is dat hij warmte op kan slaan. De energie die je zonnepanelen overdag opwekken als je niet thuis bent kan worden omgezet in warmte. Die wordt opgeslagen en daar kun je 's avonds dan weer je huis mee verwarmen."
