Mensen vrezen voor een nucleaire ramp nu Poetin dreigt met de inzet van kernwapens en inmiddels twee grote kerncentrales in Oekraïne in handen heeft. Daardoor is er in Nederland een run ontstaan op jodiumtabletten. De pillen, die de schildklier beschermen tegen besmetting met radioactief jodium, zijn in vrijwel alle drogisterijen in Nederland uitverkocht. Ook online zijn ze nauwelijks meer te krijgen.
Sinds de toespraak van Poetin afgelopen zondag is de vraag naar kaliumjodide – in de volksmond ook wel jodiumtabletten – enorm toegenomen, vertelt apotheker Annemieke Horikx aan EditieNL. "Mensen willen graag wat op voorraad hebben."
Beschikbaarheid
De tabletten zijn in Nederland beschikbaar voor zwangere vrouwen en mensen onder de veertig die in de buurt wonen van een kerncentrale, bijvoorbeeld in Borssele en op sommige plekken langs de Belgische en Duitse grens. "Mocht er iets gebeuren met de kerncentrale in de buurt en er komt een radioactieve wolk vrij, dan moeten deze mensen de tabletten innemen."

Dat moet in zo'n geval zo snel mogelijk. "Door de kerncentrale kan er radioactief jodium vrijkomen en dat wordt opgenomen in de schildklier. Dat wil je voorkomen, want radioactieve stoffen kunnen veel schade toebrengen en leiden tot kanker. Met behulp van de tabletten zorg je dat je schildklier verzadigd raakt met niet-radioactief jodium." Het radioactieve jodium wordt dan dus juist niet opgenomen.
Horikx raadt sterk af om het middel preventief te slikken. "Je kunt er bijwerkingen van krijgen, ook op de schildklier. In jodiumtabletten zit kalium, en dat kan ook leiden tot hartproblematiek zoals hartritmestoornissen."
Windstroom
Mocht er een explosie plaatsvinden bij een van de kerncentrales in Oekraïne, dan zal het ministerie van Volksgezondheid vermoedelijk met een advies komen. "We hebben Tsjernobyl in 1986 als voorbeeld, maar destijds waren we onwetend en de informatiestroom was heel anders dan nu. Het is ook erg afhankelijk van de windstroom waar de grootste hoeveelheid radioactief materiaal terechtkomt."

Dat beaamt meteoroloog William Huizinga. "Het is mogelijk dat het radioactieve materiaal vanuit Oekraïne hier terechtkomt", vertelt hij aan EditieNL. "Af en toe komt de wind weleens uit het zuidoosten. Bij sommige patronen komt de luchtstroom oorspronkelijk uit Oekraïne of de regio van de Zwarte Zee."
Luchtstromen
Maar zo'n luchtstroom is natuurlijk niet in uurtje hier. "Afhankelijk van de windsnelheid kun je berekenen hoe snel zo'n wolk met radioactieve stoffen onze kant op komt. Dat kan variëren van enkele dagen tot een week. Dus je hebt wel de tijd om je erop voor te bereiden", aldus Huizinga.
Op dit moment staat de wind juist de andere kant op. "Nu zou Rusland juist een probleem hebben."
Volgens het ministerie van Volksgezondheid is er momenteel geen aanleiding om extra jodiumtabletten te distribueren. Het RIVM houdt nauwlettend in de gaten of er radiologische straling te meten is.