Geen handdruk, maar een knikje bij de beëdiging: 'Het is stijlvol'

Het viel politiek verslaggever Frits Wester vandaag inderdaad op dat de bewindslieden afstand bewaarden en knikten naar de koning, in plaats van hem de hand te schudden. "Een boks met de koning is misschien te amicaal, vandaar een knikje", zegt hij tegen EditieNL. "Het is netjes, gepast. Je moet vooral een beetje erbij lachen."

Was een buiging dan geen goed alternatief geweest voor het handen schudden? "Dat is niet de bedoeling, dat is hier afgeschaft", zegt Wester. Of het knikje een blijvertje is maakt de politiek verslaggever helemaal niks uit. "Maar het is wel stijlvol." 

Handen schudden 

Het knikje stond vandaag dus in de spotlights, maar waar komt het alom bekende handen schudden eigenlijk vandaan? Het is niet alsof het al eeuwenlang gebeurt, vertelt etiquettedeskundige Reinildis van Ditzhuyzen. "In Engeland gebeurde het al eerder als begroeting. Maar eigenlijk – los van Engeland – schudde men tot aan ongeveer de Tweede Wereldoorlog de hand als formele betekenis."

Dit gebeurde bijvoorbeeld om een contract of huwelijk te bezegelen. En dan alleen in de hogere klassen, want de lagere klassen bleven op afstand. Etiquette was voor de oorlog dus alleen voor de mensen met status. "Pas na de Tweede Wereldoorlog werd het handen schudden een algemene manier van begroeten. Daarvoor was de begroeting een buiging of een knikje."

'Teken van vertrouwen'

Dat laatste doen de ministers en staatssecretarissen dus ook vandaag. Het knikje komt overigens niet uit één cultuur. "We zien het overal terug", zegt Van Ditzhuyzen. "In Japan staan ze bijvoorbeeld tegenover elkaar en geven ze een knikje als begroeting. Ze doen niet aan handen schudden, want dat vinden ze onhygiënisch."

Hoe dan ook: etiquettedeskundige Van Ditzhuyzen vindt een knikje een prima begroeting. "Ze kunnen er ook voor kiezen om te buigen of de hand op het hart te houden. Alles mag", zegt ze. "Maar naar mijn mening is een knikje voldoende. Het is een manier om te laten zien dat je elkaar hebt gezien, een teken van vertrouwen."