We hebben al Pfizer, Janssen en Moderna, binnenkort komt daar een vaccin bij: het Novavax-vaccin. Gisteren schreef de Gezondheidsraad in een advies aan demissionair minister Hugo de Jonge dat dit vaccin beschikbaar moet worden, vandaag besloot hij dit advies op te volgen. Maar willen ongevaccineerden wel geprikt worden met Novavax?
Het nieuwe vaccin is anders dan de vaccins waarmee we tot nu toe geprikt konden worden. "Het verschil tussen Novavax en de mRNA-vaccins zit hem erin dat de mRNA-vaccins een stukje genetisch materiaal bevatten", vertelt Rogier Sanders, hoogleraar vaccinologie aan het Amsterdam UMC.
Spike-eiwit
Dit stukje genetisch materiaal zorgt ervoor dat jouw menselijke cellen zelf het spike-eiwit, oftewel uitsteekseleiwit, van het coronavirus gaan aanmaken. "Dat is nodig want met het spike-eiwit hecht het virus zich aan de menselijke cellen en wordt het virus herkend. Vervolgens gaat jouw afweersysteem aan de slag om antistoffen aan te maken."
Bij het Novavax-vaccin wordt in feite een stapje overgeslagen. "Want dat vaccin bestaat al uit het spike-eiwit. Dus dat hoeft niet eerst door menselijke cellen verwerkt te worden", legt hij uit.
Genetisch materiaal
Dat er bij de mRNA-vaccins een stukje genetisch materiaal wordt ingespoten vinden sommige mensen geen prettig idee. "Een veelgehoord argument van ongevaccineerden is dat ze bang zijn dat mRNA-vaccins hun genetisch materiaal verandert." Dit klopt niet volgens Sanders. "Maar voor mensen met die gedachte kan Novavax misschien een optie zijn."
Het Novavax-vaccin is een traditioneler vaccin. "Een zogenoemd subunit-vaccin, waarbij het spike-eiwit al in het lab is toegevoegd. Ook het hepatitis B vaccin en het HPV vaccin worden op deze manier gemaakt."
Twijfels
Maar kan dit vaccin daadwerkelijk ongevaccineerden over de streep trekken? Niek Mouter, onderzoeker populytics, heeft onderzocht wat de beweegredenen zijn van mensen die zich niet hebben laten inenten.
Voor dit onderzoek heeft hij 756 ongevaccineerden ondervraagd. "Wat naar voren kwam: de belangrijkste reden is dat ongevaccineerden bang zijn voor de risico's op de lange termijn", vertelt hij aan EditieNL. Ongeveer driekwart van de ondervraagden gaf dit aan.
Wantrouwen werd ook vaak genoemd. "Ze vertrouwen de huidige mRNA-vaccins niet , omdat die erg snel zijn ontwikkeld. Ook zijn er twijfels over of het vaccin voldoende werkt."
Wachten op Novavax
Op basis van deze data is het voor de onderzoekers nog onduidelijk hoeveel mensen daadwerkelijk het Novavax-vaccin zullen nemen. "Maar we hebben respondenten in het onderzoek gezien die expliciet zeggen dat ze op dit vaccin wachten, aangezien het een klassieker vaccin is."
Bovendien duurde het langer voordat dit vaccin op de markt kwam. "En een deel van de ondervraagden heeft meer vertrouwen in een vaccin dat niet snel ontwikkeld is. Dus voor hen zou Novavax nog best eens een uitkomst kunnen zijn."
