Communiceren via trillingen in plaats van gebarentaal. De TU Eindhoven komt met een nieuwe taal voor doven en slechthorenden die dat mogelijk moet maken. Een speciale mouw zet woorden om in trillingen die je op je arm voelt. Kan dit gebarentaal vervangen?
De mouw kan spraak opvangen en zet die om in trillingen. "Als je de trillingen leert kennen, kun je de woorden begrijpen", vertelt Lisa Overdevest, student industrial engineering aan de TU Eindhoven. Ze is betrokken is bij het studententeam dat de mouw ontwikkelt.
Het omzetten van de spraak is mogelijk vanuit elke taal, want de software in de mouw vertaalt alles eerst naar het Engels. Van daaruit kan het klanken herkennen en omzetten. "We zijn aan het kijken hoe ver we hiermee kunnen gaan, zodat je echt een conversatie met iemand kan hebben. Op dit moment oefenen we nog alleen met woorden", vertelt Overdevest.
Makkelijk aan te leren
De mouw kan dienen voor mensen die verschillende talen spreken. Maar de focus ligt vooral op doven en slechthorenden. De 'triltaal' heeft volgens Overdevest namelijk een belangrijk voordeel in vergelijking met gebarentaal: "Met deze mouw hoeft alleen de dove de triltaal te kennen. Bij gebarentaal moeten beide mensen de taal kennen."
De triltaal is ook nog eens makkelijk aan te leren, weet Overdevest. Ze is daar zelf nu een aantal weken mee bezig, want er is inmiddels een prototype van de mouw. "Het is net als woordjes leren van een andere taal. De klanken leren kan binnen een week en daarna moet je de trillingen erbij leren herkennen. Dat kan best snel gaan", vertelt ze.
Gebarentaal vervangen
Adviseur toegankelijkheid Eva Westerhoff denkt niet dat een triltaal de gebarentaal zou kunnen vervangen. "Dat moet je ook niet willen", meent ze. "Gebarentalen hebben hun eigen grammatica en woordenschat. Het is officieel erkend als de derde taal van Nederland."
De uitvinding kan interessant zijn voor slechthorenden die nog deels kunnen horen, klanken begrijpen en zelf Nederlands spreken. "Voor mensen die enkel gebarentaal spreken is het een monoloog", zegt Westerhoff. Ze kunnen dan namelijk door de mouw wel begrijpen wat een ander zegt, maar niet terugpraten. "Daarnaast zijn veel doven functioneel analfabeet, zij kunnen geen klanken herkennen. Voor hen is het dus geen alternatief."
