Over dik drie maanden zijn de Tweede Kamerverkiezingen. En dat begin je langzaam te zien op social media. Jesse Klaver doet een dansje op TikTok, Sigrid Kaag plaatst een inspirerende post op Instagram. De meningen over deze uitingen zijn verdeeld, het is te jeugdig of juist te elitair. Kun je het als politicus ooit goed doen?
"Het was 1985, ik was 23 en studeerde in Cairo. Ik stond op het punt om af te studeren en moest beslissen wat ik daarna ging doen. Ik kon naar de Universiteit van Oxford, Cambridge en de Universiteit van Exeter. Ik vond het moeilijk te kiezen." Met deze tekst probeert D66 lijsttrekker Sigrid Kaag te jonge vrouwen op Instagram te inspireren. Maar niet iedereen begrijpt haar.
Zo schrijft Marten Mantel: "Meid wat stáát hier allemaal?" en Iris Domhof schrijft: "Zit je in de Kamer om de 'gewone' Nederlander zoals jij te vertegenwoordigen?" Emiel geeft sarcastisch aan dat hij ook "Oxford, Cambridge en Exeter heeft laten lopen."
Imago opgebouwd
De toon die Kaag aanslaat lijkt niet helemaal bij het publiek aan te slaan. Maar waarom trekken haar Instavolgers dit zo slecht? "Kaag zal een goed persoon zijn, maar ze heeft een bekakte stem. Ze heeft een bepaald imago opgebouwd, en als je dat verstevigt dan wordt haar imago eerder negatief dan positief", legt campagnestrateeg Michiel Krom uit.
Ook politicoloog Peter van der Heide denkt te weten waar het mis gaat. "Sigrid Kaag wordt nu te serieus genomen. Ze kan zich niet inleven in waar ze het eigenlijk over wil hebben."
Tenenkrommend en gênant
"Politici doen dingen die net niet bij ze passen. En dat is vaak tenenkrommend en gênant", gaat Van der Heide verder. "Kijk enorm uit wat je doet. Niet alles past bij jou als persoon, blijf in de buurt van wat jouw imago doet. Als Balkenende een 'crazy guy' uit gaat hangen, dat kan niet, want het was een saaie en burgerlijke man." Hij doelt hiermee op het bekende fragment van Balkenende op een skateboard. Maar hij refereert ook aan Jesse Klaver die voor het eerst een filmpje op TikTok plaatste.
"Je kan proberen een nieuwe doelgroep aan te spreken, maar bij TikTok heeft dat geen zin, want die doelgroep mag niet eens stemmen." De boodschap en het medium moeten volgens hem wel bij elkaar passen. "Het is ook wel afhankelijk van de persoon: de ene politicus komt er wel mee weg, de andere niet. Zorg dat je serieus genomen blijft."
(zie je in de app een wit vlak, klik dan op deze link voor het filmpje. Tekst loopt door onder het vlak.)
Ook Krom denkt dat TikTok niet het beste medium is voor politici. "Op TikTok moet je niet gaan zitten als je ouder bent. Je zit niet in die doelgroep, als je daar gaat zitten, moet je ook jong zijn."
En hoewel Klaver met zijn 34 jaar zeker geen oudje is, zal de TikTokdoelgroep hem wel zo zien. "Als je als oudere man of vrouw een dansje gaat doen voor jongeren van 15 of 16 jaar, dan sla je de plank mis. Als jij daar iets gaat posten, dan roep je precies het tegenovergestelde op van wat je wil bereiken."
Wat Kaag en Klaver wel moeten doen? "Je moet op zoek gaan naar groepen mensen die op jouw partij zouden willen stemmen. Ga met díe groepen gesprekken aan."
Een woordvoerder van Sigrid Kaag laat in een reactie weten: "Mensen hebben een duidelijke mening over haar, dat merken we keer op keer. Positief en minder positief. Dat staat iedereen uiteraard vrij."
GroenLinks reageert in stijl met een nieuwe TikTok video:
