Strengere controle op keurmerken: 'Beloftes moeten worden waargemaakt'

"Er is een wildgroei aan keurmerken", zegt Saskia Bierling, woordvoerder van de Autoriteit Consument & Markt tegen EditieNL. "Je hebt er zeker keurmerken tussen zitten waarbij inhoudelijke eisen zijn gesteld rondom milieu en dierenwelzijn, maar ook genoeg waarbij dat niet het geval is. Ze hebben een fancy logo, maar scoren slechts ietsje beter dan het wettelijke minimum."

Misleidend

Dat moet volgens de waakhond afgelopen zijn. Het is voor consumenten namelijk last na te gaan en door de bomen het bos te zien. "Wij gaan vanaf volgende week strenger handhaven op misleidende keurmerken", aldus Bierling.

Fabrikanten of partijen achter een keurmerk die zich niet aan de eisen houden, kunnen dan een boete krijgen. Dat helpt de wildgroei aan keurmerken tegen te gaan en maakt het voor consumenten duidelijker of iets echt duurzaam is.

"Mensen vinden het steeds belangrijker om duurzame keuzes te maken. Informatie over duurzaamheid moet eerlijk en begrijpelijk zijn en helpen om goede keuzes te maken, maar dan moeten de beloftes wel echt worden waargemaakt."

Topkeurmerken

Ook Milieu Centraal vindt het belangrijk dat er meer duidelijkheid over de keurmerken is. "Het probleem is dat er ruim 200 keurmerken en logo's zijn", zegt Paulien van der Geest. "Een keurmerk stelt bepaalde eisen aan milieu, dierenwelzijn of eerlijke handel, maar sommige producten scoren slechts iets boven het wettelijke minimum. Dat is dus onduidelijk voor de consument."

Om verwarring bij de consument tegen te gaan, heeft Milieu Centraal een keurmerkenwijzer, waarin tien topkeurmerken zijn benoemd. "Die scoren allemaal hoog op een van de drie peilers, dus ofwel milieu, ofwel eerlijke handel, ofwel dierenwelzijn", zegt Van der Geest.

Deze keurmerken worden volgens Van der Geest goed gecontroleerd door een onafhankelijke stichting. "Ze zijn helder over wat ze doen. Ons advies is om je op deze tien keurmerken te focussen, want dan zit het goed."

Bedrijfslogo

Zo is het keurmerk Beter Leven volgens Milieu Centraal een topkeurmerk omdat het van de dierenbescherming is en strenge eisen aan dierenwelzijn stelt, en garandeert het keurmerk Fairtrade dat boeren en telers eerlijk loon hebben gekregen. Maar er zijn ook keurmerken die het minder goed doen.

"Blije Kip suggereert dierenwelzijn, maar het is geen keurmerk", zegt Van der Geest. "Het is een bedrijfslogo met merknaam en dat is erg misleidend." Hetzelfde geldt voor Beter voor de Koe, van Melkunie. "Ook dat is een bedrijfslogo en geen keurmerk. Het stelt geen harde eisen aan dierenwelzijn en het is niet duidelijk hoe controle is geregeld."

Ook 'dolfijnvriendelijk gevangen tonijn' zou misleidend zijn. "Dit is niet transparant gecontroleerd", aldus Van der Geest. "Het staat ook op blikjes skipjack tonijn en daarbij speelt dolfijnvangst helemaal geen rol."