Bliksemsnel een hartklep of stuk van een dijbeen printen. Onderzoekers van het UMC Utrecht werken aan een techniek om dat mogelijk te maken. Ze ontwikkelen een 3D-printer die binnen enkele minuten een deel van het menselijk lichaam – inclusief levende cellen – kan namaken.
Er wordt al langer gewerkt aan het 3D-printen van menselijk materiaal – ook wel bioprinten genoemd. "De implantaten die al geprint worden zijn van plastic, metaal of titanium", vertelt Jos Malda, hoogleraar bioprinten aan het UMC Utrecht.
Laagje voor laagje
De klassieke 3D-printers gaan laagje voor laagje te werk. "Dat gaat niet zo snel, terwijl snelheid bij het printen van levende cellen juist belangrijk is; als het te langzaam gaat, dan sterven de cellen af."
Met de nieuwe techniek hoeft er niet in in laagjes gewerkt te worden, waardoor het een stuk sneller kan. "Het ontwikkelingsproces is nog gaande", aldus Malda.
Uiteindelijk hoopt hij dus te kunnen werken met stukjes levend weefsel. "Het voordeel daarvan is dat het kan helpen bij het herstel van weefsel dat stuk is. Een plastic implantaat doet dat niet. Dat breekt ook niet af."
Reserve-onderdelen
Of we in de toekomst een compleet mens uit de printer kunnen laten rollen? Zo moeten we het volgens Malda niet bekijken. "Je moet het meer zien als het maken van reserve-onderdelen."
Er zijn verschillende mogelijkheden denkbaar met het geprinte weefsel. Zo zouden we er medicatie op kunnen onderzoeken. "Het mooie aan het werken met weefsel is dat je daadwerkelijk kan zien hoe het functioneert in de mens. Door op deze manier medicatie te testen, zullen er minder dierproeven nodig zijn."
Daarnaast kan er op het weefsel getest worden of een behandeling aanslaat. "Mensen hoeven dan niet zomaar geopereerd te worden. En stel dat er een stuk hart kapot is, dan kunnen we dat repareren. Zo is er ook minder behoefte aan donoren."
Geduld
Trendwatcher Lieke Lamb verwacht dat het nog lang gaat duren voordat deze manier van werken echt wordt toegepast. "Het gewone 3D-printen neemt een vlucht, maar aan bioprinten zitten nog wat haken en ogen. Al zijn de eerste resultaten geweldig", zegt ze tegen EditieNL.
"We gaan steeds meer die kant op, maar momenteel zijn we nog bij het helen van wonden, huid en botstructuren. In Israël is het gelukt om een hart na te maken, maar die moet nog leren kloppen. In Rusland hebben ze gewerkt aan de schildklier van een muis."
Complete organen printen die volwaardig kunnen meedraaien in het menselijk lichaam, zal volgens Lamb voorlopig niet gebeuren. "Ik denk op z'n allervroegst over tientallen jaren. Het is echt nog toekomstmuziek."
