Noord-Brabant is hard getroffen door het coronavirus. In veel Brabantse dorpen en steden maken mensen daarom zelf gedenkplekken, waar ze bloemen neerleggen en kaarsjes aansteken. Een officieel herdenkingsmonument voor de overleden coronapatiënten is er nog niet. Waar zou zo'n monument aan moeten voldoen?
"Als je kijkt naar alle geïmproviseerde gedenkplekken in Brabant, laat het zien dat mensen hier behoefte aan hebben", zegt Guus Sluiter, directeur van Uitvaartmuseum Tot Zover in Amsterdam. "Het zijn vaak ook niet de nabestaanden van slachtoffers die dit doen. Andere mensen uiten hiermee hun solidariteit."
Uitgesteld rouwen
Het nut van een monument is volgens Sluiter dat mensen collectief hun verdriet kunnen uiten. "Het moet ervoor zorgen dat ze in een collectief troost kunnen zoeken en krijgen", legt hij uit. "De gedenkplekken ontstaan ook omdat er nu sprake is van uitgesteld rouwen. Bij uitvaarten mogen maar dertig mensen aanwezig zijn, dus echt uitgebreid stilstaan bij overlijden lukt niet."
Een permanent monument zou dan ook geen gek idee zijn. "Bij de onthulling van een monument is er meer kans voor nabestaanden om er uitgebreid bij stil te staan. Na de crisis kan het er waarschijnlijk wel komen", aldus Sluiter.
Maar waar moet zoiets dan geplaatst worden? "Bij sommige rampen is het gelijk duidelijk, het monument voor MH17 kwam in Hilversum omdat daar veel slachtoffers vandaan kwamen. Bij dit virus is het wat moeilijk, ik kan me voorstellen dat bijvoorbeeld Brabant het meeste voor de hand ligt."
Beeldhouwer Jan-Carel Koster heeft ervaring met het ontwerpen van monumenten. "Het laatste wat ik heb gemaakt is het oorlogsmonument in Vriezeveen", vertelt hij aan EditieNL. "Als ik een opdracht krijg ga ik de geschiedenis in. Ik lees veel en praat met nabestaanden. Daarna ga ik kijken wat bij de omgeving past waar het komt te staan."
Herinnering oproepen
Hoe een monument voor coronaslachtoffers eruit komt te zien, kan dus van veel dingen afhangen. "Een monument is voor mij geslaagd als ik veel reacties krijgt. Als ik zie dat het een herinnering oproept bij mensen, ben ik tevreden."
