Koorts, hoofdpijn, spierpijn, benauwdheid. Het zijn verschijnselen van de zogenoemde papegaaienziekte. In Gelderland zijn afgelopen week zes mensen besmet geraakt met de ziekte, terwijl er normaal gesproken 'maar' 40 tot 80 gevallen per jaar in heel het land worden geconstateerd.
Anders dan de naam doet vermoeden kunnen mensen besmet raken met de papegaaienziekte. Dat gebeurt door het inademen van opgedroogde poep van besmette vogels, niet per se van papegaaien. De papegaaienziekte - ook wel psittacose genoemd - kan van dier tot mensen worden overgedragen. De symptomen kunnen lijken op een griepje, maar veel ernstiger zijn en uiteindelijk een longontsteking veroorzaken.
Meldingen
De GGD Noord- en Oost-Nederland slaat nu alarm over de papegaaienziekte omdat er in een week tijd zes mensen besmet zijn geraakt, terwijl er normaal gesproken in een jaar tijd 40 tot 80 mensen in heel het land de ziekte oplopen. Deze meldingen komen vervolgens bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) terecht.

"De GGD is nu bezig met bron- en contact onderzoek en wil mensen waarschuwen die met vogels in contact zijn gekomen", zegt Harald Wychgel van het RIVM tegen Editie NL. "De één wordt er zieker van dan de ander: de één kan het symptoomloos hebben, de ander moet opgenomen worden in het ziekenhuis. In de meest ernstige gevallen kun je er een longontsteking en bloedvergiftiging van krijgen."
Vogelshow
De bacterie kun je binnenkrijgen omdat je het gewoon inademt: het zit in stofdeeltjes afkomstig van ingedroogd vogelsnot of -poep die rondzwerven. Welke vogel of vogels de boosdoener is geweest in het oosten van het land, wordt nu onderzocht. Maar heel eenvoudig te constateren is dat niet, zegt Erna de Vries van de GGD. "Je moet kijken of er een evenement of een gemeenschappelijke bezoekplek is, zoals een vogelshow. En ook al ben je daar achter, dan heb je nog steeds niet de bron of de zieke vogel zelf te pakken."

Stichting Vogelklas Karel Schot, een opvangcentrum voor wilde vogels, is bekend met de papegaaienziekte. "In het verleden hebben we hier ook mee te maken gehad. Het gaat vaak ongemerkt omdat de symptomen zo op die van griep lijken. Het overkomt ons helaas allemaal wel eens", zegt Ragna Marckmann van Karel Schot tegen Editie NL. "Wat vooral lang duurt, is het stellen van de diagnose. Voordat een huisarts of andere arts op het idee komt dat het dit weleens zou kunnen zijn. Vervolgens gaat er ook nog wat tijd overheen voordat de resultaten van het laboratorium er zijn."
Haarnetjes en mondkapjes
De stichting heeft inmiddels strikte protocollen om het risico op besmetting tot een minimum te beperken. "Zo hebben we speciale mondkapjes, haarnetjes, een schort, handschoenen en laarzen. Daarnaast maken we veel schoon", zegt Marckmann.
Bovendien worden alle vogels die binnenkomen, goed nagekeken en nieuwe medewerkers en stagiairs krijgen allemaal een formulier waarin ze worden geïnformeerd over de papegaaienziekte. "Misschien dat we nu weer wat alerter zijn. We wijzen elkaar bijvoorbeeld als we zien dat het mondkapje niet goed zit. En je kleding waarin je hebt gewerkt, moet je meteen in de was gooien."
Reactie Nederlandse Bond voor Vogelliefhebbers
- Twee van de met de papegaaienziekte besmette mensen zijn lid van de Nederlandse Bond voor Vogelliefhebbers (NBvV). Zij werden eerder met hevige koorts en een vermoedelijke longontsteking in het ziekenhuis opgenomen. Albert Zomer, de voorzitter van de NBvV, wijst erop dat het niet bekend is of de besmetting op de vogelshow die op 29 en 30 november in Gelderland heeft plaatsgevonden. Wel zijn alle bezoekers geïnformeerd over de papegaaienziekte en hoe te handelen bij griepverschijnselen met aanhoudende hoge koorts.
- Voor de komende vogelshows worden de vogels goed bekeken op eventuele symptomen. De organisatie ziet geen reden voor het cancelen van aanstaande vogelshows.