Rood of goud met glitters zijn ze allang niet meer. De kerstbal anno 2017 is een beschilderde robot, gepelde ui of kerstman op een dolfijn. "Funky Vintage is dit jaar het thema."
Als Annelies van Limbeek, hoofd productontwikkeling en design bij Sissy Boy Homeland, een trend moet noemen voor dit jaar zijn dat de exotische dieren. In een beetje boom hangt dit jaar een tijger of panter.
Ontwerp
"Die prints zie je overal terug. In de mode, in behangprints. Wij gaan daarin mee", vertelt ze. Elk jaar bedenkt het Nederlandse merk een thema. Dit jaar is dat Funky Vintage.
Bij producenten is het designteam op zoek gegaan naar passende ornamenten. "Een ander deel ontwerpen we zelf en laten we maken."
Een camera voor in de boom. (beeld: Hema)
Dat geldt niet alleen voor Sissy Boy. Hema, Albert Heijn, allemaal struinen ze beurzen af, bezoeken ze producenten en kijken ze naar wereldwijde kerstbaltrends.
Wat opvalt: de tijd dat een kerstboom in ballen van dezelfde kleur werd opgetuigd is voorbij. Beesten, dieren en voorwerpen zijn populair, net als 'retro' paddestoeltjes en dennenappels.
Pandaberen
"Veel kan, als het maar past bij onze filosofie 'supernormaal' ", zegt een woordvoerder van Hema. Naast zilveren ballen heeft de winkel ook camera's, telefoons, pandaberen en citrusvruchten in het assortiment. "Het mag 'gek' als het maar herkenbaar is voor de klant."
Maar hoe voorspel je of iemand een glazen octopus of roze kever in zijn boom wil hangen? Van Limbeek van Sissy Boy: "De klant weet niet altijd wat 'ie wil. Wij moeten verleiden zodat iemand denkt: 'Nooit gedacht dat ik een chilipeper in de boom zou willen hangen, maar ik koop 'm toch'."
De Egyptische octopus. (Beeld: Sissy Boy)
Zeepaardjesspecialist
Sissy Boy, Hema en Albert Heijn laten de ballen in het buitenland maken. Niet alleen in Oost-Europa waar een grote glasindustrie huist, maar ook in Egypte.
Sissy Boy heeft daar de glazen octopus laten maken. Van Limbeek: "Ze hebben daar ook iemand werken die zeepaardjesspecialist is. Die doet de hele dag niets anders."
De oplage van deze ornamenten is dan ook laag. "Ze doen dit in hun eentje en kunnen grote orders niet aan." Dat is volgens haar ook geen ramp: een kerstboom in geheel dezelfde stijl is niet in de mode.
Hoe worden kerstballen gemaakt?
De basisvorm wordt van glas geblazen en daarna gevormd, of verder geblazen, in een metalen mal. Vervolgens komt er een zilveren laagje op dat ervoor zorgt dat de bal van binnenuit glanst. Elk ornament wordt daarna met de hand geschilderd en versierd. Een proces dat dagen in beslag kan nemen en de prijs kan opdrijven.
Mallen van 100 jaar oud
Alles mag dit jaar, al is er wel een hang naar vroeger. "Voor die echte repro-vintage ballen hebben we dan ook mallen van honderd jaar oud gebruikt. Zo'n kerstman is dan niet helemaal symmetrisch, maar dat maakt het juist leuk."
Net als een bonte verzameling in de boom. "Het is leuk om ballen te sparen en van alles wat in de boom te hebben hangen."
Uit eigen collectie van de auteur.
Hamster in de boom
Om geen ballen van twintig euro in het assortiment te hebben liggen, heeft Albert Heijn dit jaar voor simpele vormen gekozen. Al moest het wel iets 'kleurrijks' worden, zoals nu de trend is, zegt woordvoerder Anoesjka Aspeslagh.
De meeste mensen hebben een basisset van standaard ronde ballen wel in huis, zegt ze. "We wilden iets wat echt bij ons past."
En dus verkoopt de supermarkt ballen in de vorm van uien, ananassen, bananen, wortels, hamburgers, hotdogs en - het kroonjuweel - hamsters.
"Die hebben we echt zelf bedacht, op papier. De leverancier heeft vervolgens eerst een kleiversie gemaakt en daarna kon 'ie in productie."
Het resultaat is een hamster als kerstman, een hamster als rendier en hamster met kerstboom. Veel mensen vinden het volgens Aspeslagh leuk. Dus wie er één wil bemachtigen moet.....juist: hamsteren!
