Ga naar de inhoud
EditieNL

Vogels gaan graag vreemd en doen dat vooral met de buren

Vooral koolmezen eten graag van twee walletjes. Beeld © iStock

Twee verliefde zwanen die met hun nekken verstrengeld in het water liggen: het is het symbool van liefde en monogamie. Toch zijn niet alle vogels even trouw aan hun partner blijkt uit het nieuwverschenen boek 'Vogels en de liefde'.

Voor de meeste mensen is monogamie in een relatie een van de belangrijkste doelen. Wanneer dit niet lukt, wordt dat vaak geweten aan onze 'dierlijke drang' om meer dan een partner te willen. Dat zou erop wijzen dat dieren niet de meest trouwe metgezellen zijn. Met uitzondering van vogels, zo werd lang gedacht. "Tot in de jaren 80 dachten wetenschappers dat zo'n 95 procent van alle vogels monogaam is", vertelt natuurjournalist Elvira Werkman, de schrijfster van het 'Vogels en de liefde'. 

Sloeren met de buren

Dat blijkt een groot misverstand, zo beschrijft Werkman in haar boek. "Vooral de kleinere zangvogels, de vogels die je veel in de tuin kunt zien, gaan aan de lopende band vreemd. Denk aan bijvoorbeeld de koolmezen, mussen en merels." En als de vogels een scheve schaats rijden, doen ze dat het liefst met de buren; ze hebben immers een beperkte levensduur en willen zich snel voortplanten.

Koolmezen zijn de grootste vreemdgangers, zo'n 10 procent van de mannetjes die jongen eten geeft, is niet de vader van de kleintjes. En bij de merels hebben de vrouwtjes echt de broek aan: wanneer het mannetje niet goed genoeg zijn best doet op de opvoeding wordt hij keihard gedumpt. 

Niet alle vogels ontrouw

Natuurlijk zijn er ook diersoorten die redelijk monogaam zijn. De eerder genoemde zwanen blijven net als flamingo's hun leven lang bij elkaar. "En ook de kauw is bijvoorbeeld erg trouw", gaat Werkman verder. "In de eerste drie jaar rommelen ze nog wat aan en proberen ze wat dingen uit, maar na hun derde jaar hebben ze vaak hun levenspartner gevonden en blijven ze elkaar heel trouw." 

Elk seizoen een ander

Ook in de rest van het dierenrijk is monogamie betrekkelijk. "Vogels zijn, afgezien van die slippertjes, nog altijd monogamer dan dieren", vertelt Constance Mager van Burger's Zoo. "Neem zeekoeien: ze zien er misschien heel rustig uit, maar ze hebben totaal geen partnerbinding. In de paartijd mag elk mannetje met hetzelfde vrouwtje paren".

Ringstaartmaki's doen dan weer meer mensen aan mensen, zij zijn serieel monogaam. "Zij kiezen elk paarseizoen een andere partner, een beetje zoals wij daten. Er is alleen een groot verschil: vrouwtjes zijn maar een dag per jaar vruchtbaar, dus heel veel tijd om vreemd te gaan hebben ze niet."

En mensen?

En waar staan wij mensen dan op de monogamie-schaal? "Biologisch gezien zijn we er niet voor gebouwd", besluit Mager. "Dat zie je aan het lichaam: aan het grote verschil tussen mannen en vrouwen in uiterlijk, en aan de grootte van de teelbal bij mannen; hoe groter de ballen, hoe groter de kans op vreemdgaan. Maar cultureel gezien streven we nog altijd naar monogamie, hoe onnatuurlijk dat ook is."

Bekijk de video hier:

Mis niets meer van Editie NL: like ons op Facebook. Dagelijks livestreams, artikelen, video's en foto's.