Facebook ligt al weken onder vuur en plakt het ene schandaal aan het andere. Midden in die chaos zou het bedrijf denken aan een naamsverandering. Of dat de reputatie ten goede komt, wordt door experts betwijfeld. "Mark Zuckerberg moet eerst zijn rommel opruimen."
Klokkenluiders, een imagoprobleem, te veel macht: het zijn roerige tijden voor Zuckerbergs miljardenimperium. En dan wil het bedrijf ook nog van de naam Facebook af.
Met die mogelijke naamswijziging zou oprichter en baas Mark Zuckerberg minder aandacht willen voor Facebook, het sociale netwerk waar zijn zakelijke succes ooit mee begon. Dat zou dan een onderdeel zijn van het moederbedrijf met de nieuwe nog onbekende naam.
Die nieuwe naam moet symbool staan voor de ambitie van Facebook om meer te doen dan alleen sociale media en chatdiensten. "Dat klinkt als een rationalisering voor een naamsverandering. Maar dat heeft geen zin als je niet eerste de zaken op orde brengt", zegt Cees van Riel, Emeritus hoogleraar reputatiemanagement aan de Erasmus Universiteit.
Zuckerberg representeert trots en schaamte
Als Zuckerberg erop uit is om een andere richting op te gaan door het moederbedrijf een andere naam te geven, dan is het een logische stap, zegt merkendeskundige Paul Moers.
"Dan wil je de verwarring en associatie met het merk Facebook voorkomen. Maar als je reputatieschade ermee wil wegpoetsen, dan gaat dat voor geen millimeter werken", zegt Moers.
Van Riel denkt er net zo over. "Of hij het bedrijf nou Konijnenbrood of Facebook noemt, het is Zuckerberg die de trots en schaamte van hele bedrijf representeert."
Een snelle naamsverandering heeft volgens hem geen effect op de reputatie van het merk. "Als je het doorvoert zonder de veranderingen in het fatsoen en een nieuw productportfolio dan is het een cosmetische wijziging en kan het niet serieus worden genomen."
Het kan wel onderdeel zijn van een heel merkveranderingstraject, zegt Van Riel. "Maar een naamsveranderingen zonder dat traject is vergelijkbaar met je auto een nieuwe kleur geven. Wat erin zit blijft ook hetzelfde."
Video: Facebook wil dat je gaat vergaderen in VR
Verandering met of zonder Zuckerberg
Facebook zou los willen komen van de naam Facebook om ruimte te creëren voor de andere merken: Whatsapp, Instagram, Oculus en de zogeheten metaverse. Daar ligt volgens Zuckerberg de toekomst van zijn bedrijf.
Die metaverse is een gedeelde virtuele ruimte die de realiteit combineert met de virtuele wereld. In de metaverse kunnen mensen bijvoorbeeld virtuele events bijwonen en kletsen, maar ze kunnen er ook samenwerken en vergaderen. Het is nu vooral nog een vaag begrip, maar als het aanslaat, dan wil Facebook daar groot in worden.
Wat Facebook wil doen met de metaverse is niet vergelijkbaar met wat Facebook als sociaal medium, zegt Moers. "Daarom kun je het moederbedrijf beter een andere naam geven om verwarring te voorkomen. Maar op de reputatie heeft dat helemaal geen invloed."
Video: Facebook net zo verslavend en schadelijk als roken?
Niet meer het lievelingetje
En die reputatie kan wel een voorzichtige poetsbeurt gebruiken. Facebook is al lang niet meer het lievelingetje van Silicon Valley. Van de VS tot de EU: politici, toezichthouders en experts vinden dat het bedrijf te machtig is geworden en moet worden opgebroken. Dat geluid klinkt steeds harder nadat een oud-medewerker deze zomer interne documenten lekte.
Daaruit zou blijken dat het bedrijf keer op keer winst verkiest boven de veiligheid van gebruikers van zijn platforms Facebook, Whatsapp en Instagram.
En de schandalen van afgelopen weken, doen de reputatie weinig goed. Het bedrijf zou zelfs nieuwe producten uitstellen vanwege die beroerde reputatie en moet zijn best doen om gebrek aan vertrouwen bij toezichthouders terug te winnen.
Rotzooi opruimen
Zuckerberg moet wel eerst zijn rotzooi opruimen, zegt Van Riel. De oprichter en ceo is het gezicht van het bedrijf en verantwoordelijk voor het beleid. En hij heeft een meerderheid van de stemgerechtigde aandelen in handen. Als er iets moet veranderen, dan moet het dus van zijn kant komen.
Maar daar lijkt hij weinig vertrouwen in te hebben. "Als je daar iemand hebt rondlopen die de ziel van het bedrijf is en in hoorzittingen bij het Congres, bij productlancering dedain laat zien ten opzichte van ethiek en menselijke waardigheid, dan moet hij vervangen worden", zegt Van Riel.
Ander gezicht op de bok
Als Facebook het bedrijf écht wil veranderen, zegt Van Riel, dan moet je Zuckerberg in een mindere positie plaatsen en dan het beleid aanpassen.
"Dan wordt het geloofwaardiger. Op het moment dat hij tegen een boom aanrijdt, dan zou het probleem heel anders worden. Dat gun je niemand, maar dan krijg je wel echt een nieuw gezicht op de bok zittend."
