Wie over 'omvolking' spreekt, verspreidt racistisch gedachtengoed
Het was weer eens raak vorige week. Naar aanleiding van het jongste EU-migratieplan meende de PVV-volksvertegenwoordiger Emiel van Dijk de term 'omvolking' in de mond te moeten nemen.
Volgens de PVV'er zorgt het plan er namelijk voor dat de grenzen wagenwijd open worden gezet en dat zou levensgevaarlijk zijn. De meeste fracties vielen vervolgens over hem heen en medeparlementariër Voordewind van de ChristenUnie verweet hem een term uit de Nazitijd te gebruiken. Wat klopt hier nou eigenlijk van?
Om te beginnen heeft Van Dijk het EU-plan dat woensdag ten doop werd gehouden blijkbaar niet gelezen, en als hij dat wel heeft gedaan heeft hij het opzettelijk verkeerd weergegeven. Ik vermoed het laatste.
Het plan kondigt namelijk aan dat de buitengrenzen moeten worden versterkt, dat er meer werk moet worden gemaakt van het terugsturen van kansloze asielzoekers. En of noordelijke lidstaten meer vluchtelingen uit Griekenland en Italië gaan overnemen, moeten we nog maar afwachten. De grenzen worden dus zeker niet wagenwijd opengezet.
Het ultrakruidenier-achtige Nederlandse aanbod, waarbij de 100 over te nemen 'kwetsbare personen' uit kamp Moria werden afgetrokken van een reeds aangegane verplichting tot hervestiging van 100 vluchtelingen, spreekt ook boekdelen.
Wat die Nazi-term betreft, dat klopt dan weer wel. Hoewel 'Umvolkung' al voor de oprichting van de NSDAP (1920) werd gebruikt, is de term ten diepste verbonden met ideeën van een gewenste etnisch homogeniteit, zoals gepropageerd door extreem-conservatieve Duitse partijtjes en verenigingen.
In de loop van de jaren dertig ging het woord samenvallen met de door Hitler gewenste germanisering van Oost-Europa, om te beginnen met Polen. Het 'Herrenvolk' had Lebensraum immers nodig en de 'omvolking' van het Oosten, met Duitsers in plaats van Polen, was de oplossing.
Na de Tweede Wereldoorlog, toen racistische en extreemrechtse denkbeelden in het verdomhoekje terecht waren gekomen, verdween de term ondergronds, om in de jaren zestig in een iets andere gedaante in andere landen weer op te duiken.
Alleen was de redenering toen omgekeerd: Europa zou worden bedreigd door de massa-immigratie uit de Derde Wereld. Dat idee was ook niet nieuw en vinden we al terug bij de Amerikaanse jurist Madison Grant, die in 1916 een invloedrijk boek publiceerde onder de titel 'The Passing of the Great race'.
Kerngedachte daarin was dat het White Anglo-Saxon Protestant (WASP) karakter van de Amerikaanse bevolking werd bedreigd door de 'massaimmigratie' uit Oost- (joden!) en Zuid-Europa. Allemaal volkeren die raciaal 'minderwaardig' waren en als er geen dam werd opgeworpen het 'Nordic race' zouden vernietigen. Een boreale visie avant la letter.
De huidige radicaal- en extreemrechtse politici en activisten staan in deze Duits-Amerikaanse racistische en eugenetische traditie, met als kern gedachte dat immigranten uit Afrika en Azië erop uit zijn de blanken te vervangen ('white genocide'), daarbij geholpen door sinistere krachten achter de schermen (Soros!) en een al dan niet naïeve elite die de grenzen expres wagenwijd openzet.
Wat dat betreft loopt er een rechte lijn van Grant naar extreemrechtse terroristen als Breivik en Brenton Tarrant, die hun daden legitimeerden door het geloof in een wereldwijd complot tegen het blanke ras. Dit idee werd in 2010 verder aangewakkerd door de Fransman Rebnaud Camus met zijn boek 'De grote vervanging', een van de inspiratiebronnen van het Front National. Maar ook door FVD-voorman Baudet wanneer hij spreekt over een 'demografische transitie'.
Ook de tweede man van de PVV, Martin Bosma, roept al jaren dat 'we' een minderheid in eigen land worden. Deze apocalyptische visie gaat uit van homogene en onveranderlijke etnische groepen en ontkent dat verreweg de meeste immigranten en hun nakomelingen al jaar en dag integreren en na enkele generaties opgaan in de ontvangende samenleving.
En ja, die verandert natuurlijk ook, want integratie is altijd – hoe ongelijk de machtsverhoudingen ook zijn – tweezijdig. Een treffend en ironisch voorbeeld zijn veel van de Trump aanhangers in de Mid-West die afstammen van de Oost- en Zuid-Europeanen die Madison Grant een eeuw geleden nog als een existentiële bedreiging zag.
Radicaal-rechtse politici zoals Emiel van Dijk weten maar al te goed in welke troebele vijver ze vissen en het is goed dat andere politici zoals Voordewind dat benoemen en niet wegkijken.