Tijdens de Startupweek nodigt RTL Z gastcolumnisten - bekende ondernemers, politici en experts - uit om hun visie te geven op de startupscene in Nederland. Vandaag trapt Benoit Legrand, hoofd fintech bij ING, de columnreeks af. Want: hoe spannend is de opkomst van fintechstart-ups nou voor grote banken?
De fintechrevolutie is werkelijkheid geworden. Waar de eerste fintechstart-ups een paar jaar geleden opgericht werden, zijn er nu wereldwijd meer dan 12.000 actief en snoepen ze langzaam aan het marktaandeel van banken. Volgens McKinsey en Accenture, staat 35 à 40 procent van de inkomsten van banken op het spel.
Het besef bij de banken, althans de meeste, is er inmiddels wel degelijk dat er iets moet gebeuren. Sterker nog: als je nu nog moet starten, ben je waarschijnlijk te laat. Want de verandering die gevraagd wordt, is een fundamentele. Het traditionele model van de bank moet drastisch om: van een op rendement en kosten gebaseerd model naar een model dat volledig op klanten is gericht. Een model dat erop gericht is zoveel mogelijk waarde voor de klant toe te voegen. Back to basics dus. Want banken zijn ooit begonnen als pure dienstverleners. En ze worden gedwongen om dat weer te gaan doen.
De fintechs zijn in dat opzicht perfecte partners. Want behalve in een specifieke technologie, zijn ze vooral heel goed in het toepassen van die specifieke technologie. Kortom, een technologie geschikt maken om een beter product of dienst aan te bieden aan klanten. Diensten die vaak makkelijker en sneller zijn dan het huidige aanbod.
Krachten bundelen met fintechs lijkt de ideale - en misschien wel de enige - route. Als je er goed over nadenkt, zijn fintechs en banken tot elkaar veroordeeld. Banken leren van fintechs om flexibeler, opener en klantgerichter te zijn. Omgekeerd leren fintechs om met regelgeving om te gaan en meer complexe processen te kunnen hanteren - in ieder geval ingewikkelder dan bij een start-up. En ze profiteren van een sterk merk en de distributiekracht die banken al hebben.
Voor banken betekent de opkomst van fintechs een 'wake-up call'. Een noodzaak om naar buiten te kijken, te zien wat er nog meer in die grote, snel veranderende wereld te halen is. En dat vraagt om een nederige opstelling. Want als er iets is dat de fintechrevolutie duidelijk maakt, is het wel dat banken het niet allemaal zelf kunnen. Daar is niks mis mee, want dat heeft nog nooit iemand gekund. Het enige probleem is dat banken soms te lang hebben gedacht dat er geen probleem was.
Niet technologie, maar die nederigheid, en de juiste cultuur, zijn cruciaal voor banken om een succesvolle transformatie door te maken. Technologie is te kopiëren of in te kopen. Met de juiste cultuur wordt een omgeving geschapen waarin ondernemerschap en creativiteit worden gestimuleerd. En vooral een cultuur waarbij de klantervaring voorop staat. Leiderschap is hierbij onmisbaar. Er moet iemand of een aantal personen bovenin de organisatie zijn, die een visie op de noodzaak tot transformatie uitdragen en ook in staat zijn om die consistent te laten uitvoeren. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Maar zonder zo’n cultuur en zonder die leiderschap krijg je het als bank moeilijk.
En waar gaat die cultuur en samenwerking met fintechs dan toe leiden? Ik denk dat er maar één uitkomst is: een win-win-win situatie. Een win voor de fintechs. Een win voor de banken. Maar het belangrijkste van alles: een win voor de klant. Want de vruchten van de samenwerking van fintechs en banken zijn producten en diensten die makkelijker, sneller en goedkoper zijn. Denk aan een app die overzichtelijk en snel werkt, de goedkeuring van een lening binnen een paar minuten of een beleggingsadvies op maat van een robot. Die vruchten zullen de klant vast heel zoet smaken.
