Nederland draait sinds een paar jaar weer mee in de absolute wereldtop bij het schaken met wonderkind Anish Giri. Maar levert het spelen van de belangrijkste denksport eigenlijk wat op?
Dat je flink geld kunt verdienen met voetballen, autoracen en zelfs met darten, dat is wel bekend. Schaken is wereldwijd ook een grote sport. Maar om je brood ermee te verdienen, dat blijkt pittig.
Steile pyramide
"De eerste tien tot twaalf spelers van de wereldranglijst verdienen bedragen van zes cijfers of meer", vertelt Mark van der Werf van de Koninklijk Nederlandse Schaakbond (KNSB). Daaronder wordt het al snel erg moeilijk om je geld te verdienen met de denksport.
De echte wereldtop, en zeker nummer één van de wereld Magnus Carlsen, kan miljoenen verdienen. Alleen al op het WK, waar de heersend kampioen het moet opnemen tegen een uitdager, kent een prijzenpot van tussen de één en twee miljoen euro, gemiddeld.
De winnaar strijkt daar dus meteen minimaal tonnen op. Ook zijn verliezende rivaal verlaat het spel met een zes-cijferig bedrag.
Toernooien
Schakers kunnen op meerdere manieren hun geld verdienen. Je zou denken dat vooral het spelen van toernooien een hoop oplevert, net als bijvoorbeeld bij tennis, maar dat valt nog niet mee.
Op veel toernooien, zelfs de mega-evenementen als Tata Steel Chess in Nederland, komt het prijzengeld voor de winnaar niet uit boven de tien- of twintigduizend euro. Niet slecht natuurlijk, voor dertien rondjes spelen, maar er is maar één winnaar. Daaronder gaan de prijzen alweer snel naar beneden.
Toernooidirecteur Jeroen van den Berg wil niets kwijt over wat schakers zoal kunnen verdienen. Op de website van het toernooi staat wel vermeld dat de winnaar 10.000 euro opstrijkt.
Bijklussen
De toppers kunnen, mede door inkomsten uit sponsoring en startgelden, rondkomen van een toernooi of twaalf per jaar. Maar de mindere goede spelers moeten er al vlug 30 spelen, vertelt Van der Werf.
Magnus Carlsen, de Noorse nummer 1 van de wereld, is het gezicht van een mondiale campagne van G-Star
Veel schakers spelen daarnaast in meerdere competities, dat mag in het schaken. Ze komen dan voor een team uit in bijvoorbeeld Duitsland, Nederland en Polen. Zolang dat te combineren is, kunnen ze op deze manier wat extra verdienen.
Maar om rond te komen, doen schakers er vaak nog een hoop bij. Ze schrijven boeken of artikelen over hun sport, geven training of werken als secondant. Als secondant help je een topper bij het voorbereiden van een wedstrijd.
Modaal
Al bij al blijft het schaken onmetelijk ver achter bij veel andere sporten. Van der Werf hierover: "Als je een sterke grootmeester bent, hard en vlijtig werkt, dan verdien je meer dan modaal." In Nederland zijn naar schatting zo'n dertig mensen die hun geld verdienen met de sport. Maar daarbij zijn ook de fulltime trainers en schaak-schrijvers meegerekend.
Dat er relatief weinig te verdienen valt, is toch opmerkelijk te noemen. Want schaken heeft wereldwijd een behoorlijke schare fans. Volgens de Wereldschaakbond zijn er zo'n 600 miljoen spelers op de wereld. Daar moet toch aan te verdienen zijn?
Gratis
Maar schaken blijkt niet de meest commercieel ingestelde sport te zijn. Alle belangrijke wedstrijden zijn live te volgen op internet. Vaak is echt camerawerk daar niet eens bij nodig voor de liefhebbers. Die zien op afstand gewoon welk stuk naar welk vak wordt verplaatst.
Daar kijken soms wel 100.000 mensen naar volgens Van der Werf, maar het is allemaal gratis. Zelfs voor het bezoeken van een toernooi hoeft het publiek niets neer te leggen.
