De situatie op de Nederlandse woningmarkt is verslechterd. De huizenprijzen dalen en het aantal transacties krimpt, blijkt uit de RTL Z Huizenindex. Tegelijkertijd worden er minder nieuwe huizen gebouwd. Mede daardoor zullen de prijzen aan het eind van jaar stabiliseren.
Dat verwacht Peter Boelhouwer, hoogleraar huisvesting aan de TU Delft. De huizenprijzen lagen in het vierde kwartaal zo'n 6,4 procent lager dan een jaar eerder. De gestegen rente is de grote boosdoener, aldus Boelhouwer.
De hypotheekrente is opgelopen van 1,5 procent tot circa 4,5 procent en daardoor kunnen huizenkopers eenvoudigweg minder lenen. Ook de inflatie speelt huizenkopers parten. Alles bij elkaar kunnen huizenkopers zo 10 tot 15 procent minder lenen dan eerder het geval was.
Voorzichtiger
Consumenten zijn ook voorzichtiger geworden en dat drukt ook de huizenprijzen. Zo willen ze nu eerst hun huidige woning verkopen, voordat ze een andere kopen. Ook wordt er minder overboden en consumenten kiezen minder voor een aflossingsvrije hypotheek.
Bij een gedeelte aflossingsvrij, hoef je voor dat geleende bedrag niet af te lossen, waardoor je maandlasten lager zijn.
Starters
Voor starters is de situatie nog lastiger geworden. De huizenprijzen zijn wel gedaald, maar door de hogere rente kunnen ze ook minder lenen en dat effect is sterker. Daardoor zijn ze nu nog verder van huis.
"Starters kunnen alleen een woning kopen als ze financieel worden geholpen door hun ouders", aldus Boelhouwer.
Dubbel beeld
Toch is het niet alleen maar kommer en kwel. "Er is sprake van een dubbel beeld", aldus Boelhouwer. Zo worden er nu weliswaar minder huizen verkocht, maar tijdens de vorige economische crisis was de situatie veel ernstiger, toen halveerde het aantal transacties, zegt hij.
Verder dalen de huizenprijzen weliswaar in steden waar de prijzen eerder het meest waren gestegen, zoals in Amsterdam en Haarlem. Maar in Zeeland, Groningen en Overijssel werden huizen in het vierde kwartaal nog duurder.
Hogere lonen
Dit jaar zullen er minder huizen worden verkocht, mede doordat er minder nieuwe woningen worden gebouwd. Verder zullen de huizenprijzen in de komende kwartalen nog wat verder dalen, maar als de hypotheekrente rond het huidige niveau blijft, dan zal de markt aan het eind van dit jaar stabiliseren, aldus Boelhouwer.
Daarbij speelt ook mee dat de lonen door loonsverhogingen zullen toenemen, waardoor huizenkopers zich weer wat meer kunnen permitteren.
Maar doordat het aantal transacties op de woningmarkt zal dalen, komt er voor makelaars en hypotheekadviseurs een lastiger tijd aan, verwacht Boelhouwer.
