Plan spaartaks linkse partijen: hoe rijker, hoe meer belasting betalen

Het gaat om een zogenoemde 'progressieve vermogensbelasting', wat erop neerkomt dat het belastingpercentage dat de overheid heft over vermogens steeds verder oploopt. Hoe rijker je bent, hoe meer belasting je betaalt. 

In het plan van de drie partijen begint de teller te lopen voor mensen met meer dan 100.000 euro aan vermogen. Wie onder die grens blijft, betaalt dus geen vermogensbelasting over z’n spaargeld. Voor stellen geldt de grens van 200.000 euro, staat in het wetsvoorstel. 

De bedenkers van het plan willen de kloof tussen arm en rijk in Nederland verkleinen, vertelt Henk Nijboer, Tweede Kamerlid voor de PvdA en een van de indieners van het wetsvoorstel. 

Kloof verkleinen

"De vermogensongelijkheid neemt steeds verder toe", aldus Nijboer. "Wij vinden echt dat vermogens een bijdrage moeten leveren aan onze collectieve voorzieningen."

Het plan is volgens Nijboer ook een oplossing voor het hoofdpijndossier waar het kabinet op dit moment mee worstelt: dat van de vermogensrendementsheffing, oftewel de spaartaks.

De manier waarop de overheid jarenlang heeft berekend hoeveel belasting er over vermogen betaald moest worden, kan volgens de Hoge Raad, de hoogste rechter van ons land, niet door de beugel. 

Het gevolg is dat de overheid deze spaarders moet gaan compenseren. Hoe groot de groep is en op hoeveel compensatie zij recht hebben, daar moet het kabinet nog over besluiten. Het probleem is veroorzaakt doordat de Belastingdienst op basis van een verzonnen rendement berekende hoeveel belasting iemand moest betalen. 

Vanwege de lage rente haalden veel spaarders dit rendement in de werkelijkheid in de verste verte niet. Het gevolg: ze betaalden meer belasting dan dat hun spaargeld opleverde. 

Oplossing voor spaartaks-probleem

Door een progressief belastingtarief is het kabinet in een keer van dit probleem af, stelt Nijboer. Dat kan heel eenvoudig ingevoerd worden in het huidige belastingstelsel, waarbij vermogen wordt belast in Box 3. 

"Dan ben je het probleem af dat de Hoge Raad schetst, dat je rendementen zou belasten die niet worden gehaald en kan je het snel en eerlijk invoeren", legt Nijboer uit. In het plan van de linkse partijen wordt rendement niet meer belast.

Wachten op de fiscus duurt te lang

Dat zou wel het mooiste zijn, erkent Nijboer. "Maar daar is de Belastingdienst al meer dan 10 jaar mee bezig." Het huidige kabinet heeft al aangegeven dat dit niet voor 2025 geregeld zal zijn. "En dan komt het er nooit van, en de consequentie is dat vermogens dan steeds minder worden belast en werken steeds meer."

Kortom, met het plan worden meerdere problemen tegelijkertijd aangepakt, stellen de bedenkers. "Het wetsvoorstel past in een lange traditie van plannen van linkse partijen om vermogenden meer belasting te laten betalen", aldus politiek verslaggever Roel Schreinemachers.

Toch is het zeer twijfelachtig of het plan een meerderheid zal krijgen in de Tweede Kamer, zegt Schreinemachers. "Zeker bij een deel van de coalitie zal dit niet worden omarmd." Hij denkt verder dat het ondenkbaar is dat de coalitie op zo'n heikel onderwerp een oplossing bedenkt waar een deel van de coalitiepartijen het niet mee eens is.