Goedkoop en makkelijk te gebruiken voor iedereen. Dat zijn de beloftes van Libra, de vandaag gepresenteerde cryptomunt van Facebook. Gaan we allemaal aan de Libra? "Het klinkt gemakkelijk en we weten: gemak wint. Maar het is wel Facebook."
Facebook presenteerde vandaag zijn plannen voor een eigen digitale munt. Met Facebookmunt Libra kan de hele wereld vanaf 2020 'bijna gratis' producten kopen, geld versturen en sparen. Daarnaast komt Facebook met een digitale portemonnee: Calibra. De werktitel van Libra was 'GlobalCoin' en dat is het idee: een munt die wereldwijd te gebruiken is.
In het persbericht beschrijft Facebook dat bijna de helft van de wereldbevolking geen toegang heeft tot een bankrekening, vooral mensen in ontwikkelingslanden. Daar moet deze nieuwe munt verandering in brengen.
Simpel, veilig, betrouwbaar?
De missie van Libra is een simpele, wereldwijde munt neer te zetten en een 'inclusief' financieel systeem. De basis van de digitale munt is blockchain-technologie. Die moet veilig, betrouwbaar en schaalbaar zijn. De Libra Blockchain wordt momenteel gebouwd en moet halverwege 2020 klaar zijn.
"Een nobel streven en ik denk dat het veel mensen kan helpen", zegt Sonja Loth, directeur van Social Inc., een bedrijf gespecialiseerd in socialemediastrategieën. Zij denkt dat de nieuwe digitale munt wel aanslaat. "Het klinkt gemakkelijk en we weten: gemak wint. Maar het is wel Facebook."
Loth maakt zich zorgen over de macht van het sociale platform. Ze verwijst naar de recente hoorzittingen in Groot-Brittannië en Amerika. "Het blijkt nu al lastig om Facebook verantwoording te laten afleggen. Nu gaat het alleen nog om sociale data, kun je nagaan wat er gebeurt als daar financiële data bij komt."

28 oprichters met evenveel macht
In de aankondiging benadrukt Facebook-baas Mark Zuckerberg dat er een strikte scheiding blijft tussen de betaaldata en data op het sociale platform. Daarvoor heeft Facebook een dochterbedrijf opgericht, Calibra. Dit moet ervoor zorgen dat je Facebook-data en je Libra-data gescheiden blijven.
Bovendien heeft Facebook geen volledige controle over Libra. Zodra de munt live gaat, heeft Facebook evenveel zeggenschap als de overige 27 oprichters van de Libra Association. Dat zijn grote bedrijven zoals creditcardmaatschappij Visa, taxi-app Uber en telecomgigant Vodafone.
Iedere medeoprichter heeft minstens 10 miljoen dollar geïnvesteerd in Libra. Zuckerberg: "Libra is gedecentraliseerd, oftewel: het wordt beheerd door veel verschillende organisaties. Dat maakt het eerlijk en veilig."
'Anonieme' portemonnee
Wie wil betalen met de cryptomunt kan dat doen via Facebook Messenger, Whatsapp of de speciale 'portemonnee-app' Calibra. Dit is een aparte app, gemaakt door Facebook.
Je kunt onder een pseudoniem gebruik maken van de app met een adres dat niet gekoppeld is aan je offline identiteit. Maar je moet wel eerst een paspoort of identiteitskaart uploaden, voordat je Libra's kunt sparen, zenden en betalen.
Wat is het verdienmodel?
'De wereld toegang geven tot een betaalrekening' klinkt nobel, maar Facebook investeert niet alleen in een eigen cryptomunt uit liefdadigheid.
Blockchain-baas David Marcus van Facebook zegt tegen Techcrunch: "Als geldtransacties goedkoper en makkelijker worden, is dat uiteindelijk goed nieuws voor kleine bedrijven. Zij kunnen meer verkopen, maken meer winst en hebben dus meer geld om advertenties bij ons te kopen."
Als de munt aanslaat, kan Facebook bovendien geld verdienen aan extra dienstverlening. Denk aan metrokaarten die werken met Libra of speciale codes waarmee je je kopje koffie kunt afrekenen.
Alex Nortström van medeoprichter Spotify: "Door te investeren in Libra kunnen we een veel grotere markt bedienen. Er zijn nu heel veel mensen die onze dienst niet kunnen gebruiken, omdat er geen makkelijke manier is om te betalen. Een groot deel van de wereld heeft wel een smartphone, maar geen bankrekening of creditcard. Met Libra lossen we dat op."
Data en leergeld
Er zit meer achter, denkt Loth. "Ik denk dat het echte businessmodel veel verder gaat. Als mensen internationaal zakendoen op jouw platform, levert dat heel veel data op. En de echte waarde van dit platform, dat is data."
Dat geldt ook voor medeoprichters zoals Visa, Mastercard en Paypall. "Een investering van 10 miljoen dollar is weinig geld voor dit soort bedrijven", benadrukt Loth. "Het is heel slim van ze om mee te doen. Het lijkt alsof ze investeren in hun eigen concurrentie, maar eigenlijk is het gewoon leergeld. Niet meedoen is gevaarlijker."
Wat is het waard?
De Libra-munt herken je aan het teken ≋ (net zoals een dollar $ en euro €). De waarde van de munt blijft veel stabieler dan andere cryptomunten, omdat de koers gekoppeld is aan gevestigde internationale munten. Denk aan de dollar, euro en de yen.
De startwaarde van de munt is nog niet bekend, maar waarschijnlijk komt de koers van een Libra dichtbij die van een dollar, euro of pond.
Laagdrempelig internationaal handelen
Blockchain-ontwikkelaar Robert Reinder Nederhoed vindt de Facebook-munt 'in zekere zin een positieve ontwikkeling'. "Bitcoin had geen gebruikers, maar was wel een goede munt. Met zijn eigen cryptomunt koppelt Facebook eigenlijk bestaande valuta aan de miljoenen gebruikers die ze al hebben. Zo kun je heel laagdrempelig internationaal handelen."
"Internationaal geld overmaken is vrij duur", benadrukt analist Jos Versteeg van InsingerGilissen. Hij denkt daarom dat er best een kans is dat de Facebookmunt aanslaat. Maar privacy blijft een gevoelig thema. "Facebook is niet bepaald positief in het nieuws wat dat betreft."
Stabiele munt
Versteeg vindt de Libra eigenlijk niet te vergelijken met bitcoin. "Het nadeel van bitcoin was dat het geen betaalmiddel was, maar een speculatiemiddel. Bitcoin ging alle kanten op."
Dat Libra meer stabiel is, is dus positief. Versteeg vergelijkt Libra met de Chinese app Wechat. "Met die app kun je chatten, geld overmaken en overal in China betalen. Van fysieke restaurants tot webshops. Maar ik vraag me af of het in Nederland zo hard zal gaan. We zijn al vrij verwend, met een goed betaalsysteem en apps zoals Tikkie", zegt hij.
Maar ook hij concludeert: "Alles draait om gemak en snelheid. Als blijkt dat deze app heel toegankelijk is en je met één druk op de knop kunt betalen via Whatsapp, kan het best eens iets worden."