Een borrel met vrienden, een gezamenlijk cadeau voor een collega of de huisrekening van je studentenhuis: de rekening splitten is de afgelopen jaren door betaalapps kinderlijk eenvoudig geworden. Maar hoe hoort het eigenlijk? "Een Tikkie voor een klein bedrag staat wel heel krenterig."
Dankzij online diensten als Tikkie en Wie Betaalt Wat stuur je tegenwoordig makkelijk een betaalverzoek aan anderen als je een rekening hebt voorgeschoten. Ook betalen aan iemand anders is gemakkelijk geworden.
Dat is ook te zien in de cijfers: ongeveer de helft van de betaalverzoeken via Tikkie wordt binnen een uur betaald, laat ABN Amro weten, de bank achter de betaalapp.
Steeds sneller
We betalen ook steeds sneller, volgens de bank. Een half jaar geleden was 80 procent van de betaalverzoeken nog binnen een dag afgetikt. Op dit moment is dat al binnen 12 uur. Dat zegt wel wat over 'het terugbetaalethos van mensen', volgens een woordvoerder van de bank.
Inmiddels heeft Tikkie zo'n 2 miljoen gebruikers. Onder hen Chanel Lodik, die het zelfs gebruikt voor zakelijke doeleinden. "Helemaal geweldig voor m'n klanten: aftikken en komen", zegt ze over haar workshop 'Ontwikkelen voor startende ondernemers'.
Vrekkerige vriend
Toch kent iedereen wel iemand naar wie je Tikkies kunt blijven sturen. En we hebben allemaal die vrekkerige vriend die voor iedere voorgeschoten 50 cent een betaallink appt.
Online splitten kan dan ook tot de nodige conflicten leiden. Wesley, die niet met zijn volledige naam genoemd wil worden, woonde tot een jaar geleden in een studentenhuis in Delft. Daar vertrok hij na heibel over toiletpapier en internetkosten.
Excuusjes
De bewoners van het huis maakten gebruik van Wie Betaalt Wat, een site waarop je een huisrekening kan bijhouden. Eén huisgenoot was altijd laks met betalen. "Er waren altijd wel excuusjes. Puntje bij paaltje: ik woon er niet meer en ben op alle mogelijke wijzen geblokkeerd door de betreffende dame, alleen maar zodat ze mijn 40 euro niet 'hoeft' terug te betalen", laat hij weten.
'Vraag toestemming voor een Tikkie'
Begin vorig jaar dook onderzoeksbureau DirectResearch in de cijfers over voorschieten en terugbetalen. Een derde van de Nederlanders zegt geïrriteerd te raken als niet tijdig wordt terugbetaald, maar het ook lastig te vinden om een reminder te sturen.
Wanneer stuur je een Tikkie en wanneer niet? Hoe snel stuur je een betaallink, en hoe rap moet je betalen? Kortom, wat zijn de eTikkiette?
Communicatie is het sleutelwoord, volgens etiquettedeskundige Anne-Marie van Leggelo. "Je kunt van tevoren bespreken wat je verwachtingen zijn, als je iets voorschiet. Als je het initiatief neemt voor een cadeau of een etentje, ben je waarschijnlijk degene die zal voorschieten. Laat dan meteen weten dat je een betaalverzoek zult sturen", licht ze toe. "En vraag toestemming om dan een Tikkie te sturen, zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is."
'Vraag je iemand op date? Betaal dan'
Maar realiseer je ook dat de rekening splitsen is niet altijd sociaal gepast gedrag is, waarschuwt Van Leggelo. Als je iemand uitnodigt voor een afspraakje is het netjes om gewoon te betalen.
Verder hangt het van de omvang van de rekening af of splitsen sociaal geaccepteerd is. "Als je met een heel klein gezelschapje zit en de rekening is bijvoorbeeld 2,50 euro per persoon, dan vind ik het echt niet gepast om voor een heel klein bedrag een betaalverzoek te doen. Dat staat wel heel krenterig." Zit je met een grotere groep in het cafe? Dan ligt splitsen meer voor de hand.
Niet te snel, niet te laat
Heb jij zelf voorgeschoten? Wacht niet te lang met je betaalverzoek, maar wees ook niet te enthousiast, raadt ze aan. Een uurtje na het afscheid is misschien wat gierig, maar twee weken na dato komt zo'n rekening wat uit de lucht vallen.
Wees (opnieuw) helder in je communicatie, adviseert Van Leggelo hierbij. Het is aan de afzender om zijn betaalverzoek duidelijk op te stellen. Wees dus niet te lollig.
Nog een tip: let op waar een betaalverzoek vandaan komt. Komt het verzoek van een onbekende, of met een vreemde titel? Betaal dan niet. Het zou zomaar een malafide betaalverzoek kunnen zijn, blijkt uit een anoniem ingezonden anekdote aan RTL Z: "een oud-collega biechtte laatst op weleens op een zaterdagavond in een groepsapp een Tikkie voor een tientje te hebben verzonden. Driekwart betaalde, zonder dat er überhaupt samen geborreld was."
Hoe snel moet je betalen, als je een Tikkie ontvangt? Het liefst zo snel mogelijk, je kunt immers niet bij een ander in z'n portemonnee kijken. "Bij zakelijke omgangsvormen hanteren we de 48-uursregel voor e-mails", licht Van Leggelo toe. "Ik denk dat dat ook een goede regel voor Tikkies zou zijn, om binnen twee dagen te betalen."
Lukt dat niet? Laat dan in ieder geval weten dat je het verzoek ontvangen hebt, en wanneer je zult betalen.
Reminder sturen? Bel liever
Moet je te lang wachten op je geld? Wees een beetje tactvol. "Stuur niet meteen na twee dagen een reminder, je moet dat een beetje aanvoelen", zegt Van Leggelo. En denk eens aan bellen, in plaats van appen.
"Mensen vergeten het nog weleens, maar je kunt ook de telefoon pakken om te telefoneren. De intonatie bij een appje met 'kun je betalen' wordt snel verkeerd geïnterpreteerd, ondanks dat je er een lachende smiley bijgezet hebt. Als je belt kun je ook even bijkletsen. Geld ligt gevoelig, kleedt het dus een beetje in, zo'n herinnering."
Etiquette van het online rekening splitsen: de regels samengevat
1. Duidelijkheid
Spreek van tevoren af of en hoe je de rekening van plan bent te splitsen. Betaal jij? Overleg dan of de anderen het ok vinden een Tikkie te krijgen.
2. Timing
Wees niet te eager, maar ook niet te langzaam. Probeer binnen twee dagen te versturen.
3. Niet te krenterig
Dat ene kopje koffie krijg je bij een volgende gelegenheid wel weer terug. Vrienden trakteren elkaar.
4. Betaal bijtijds
Krijg je een betaalverzoek? Betaal het liefst meteen, anders binnen 48 uur. Lukt dat niet? Vertel de afzender dan wanneer je wel zult betalen.
