Ga naar de inhoud
Personal finance

Tien jaar na Icesave: is sparen in het buitenland veilig?

De ING Bank in Polen gaf vorig jaar nog twee procent rente op spaargeld. Beeld © Getty Images

Wie nog iets rente wil vangen voor zijn spaarcenten, moet niet bij Nederlandse banken zijn. Sparen bij een buitenlandse bank is een optie, al zitten hier wel risico's aan.

Deze maand is het tien jaar geleden dat de Amerikaanse bank Lehman Brothers viel. Dat markeerde het startpunt van de financiële crisis die het nieuws de komende jaren zou domineren.

Een crisis die leidde tot faillissementen en werkloosheid en onzekerheid over de toekomst. Misschien wel de meest tastbare en concrete slachtoffers waren de spaarders die geld hadden geparkeerd bij de IJslandse bank Icesave. 

Staat
10 jaar na Lehman
Staat heeft al het geld van Icesave terug

Icesave op de fles

Duizenden Nederlanders, maar ook gemeenten en provincies vielen voor de verleidelijke rentepercentages van meer dan vijf procent. In oktober 2008 ging Icesave op de fles. De Nederlandse Staat moest er aan te pas komen om spaarders hun geld terug te laten krijgen. 

Tien jaar later zijn er opnieuw buitenlandse banken die klanten lokken met hogere rentes, via zogenoemde spaarplatforms zoals het Duitse Raisin en Savedo, maar ook via meer traditionele banken als Binck Bank. Trappen spaarders niet weer in dezelfde val?

1. Hoeveel Nederlanders hebben eigenlijk een buitenlandse spaarrekening?

Daar zijn geen heldere cijfers van. De Belastingdienst laat weten 'steeds beter' zicht te hebben op vermogen in het buitenland, maar kan geen aantallen spaarders of bedragen noemen. 

De Nederlandsche Bank richt zich alleen op de omvang van spaargeld in Nederland. Eind 2017 spaarden we gezamenlijk 339 miljard euro bij de Nederlandse banken. 

De concentratie van het spaargeld neemt wel af. In de crisisjaren waagden spaarders weinig gokjes en kozen ze voor de veiligheid van grotere Nederlandse bank die zij betrouwbaarder achtten. 

Nog steeds staat het leeuwendeel van ons spaargeld bij grootbanken, al slinkt dat deel wel. En dat wijst erop dat spaarders op zoek zijn naar alternatieven die meer rendement opleveren. 

In Nederland bieden Binck Bank en Savedo bemiddeling aan tussen Nederlandse spaarders en buitenlandse banken. Beiden willen geen uitsluitsel geven over de omvang van hun klantenbestand, maar experts schatten het aantal spaarders op zo'n 10.000. 

2. Is het veilig om bij een buitenlandse bank te sparen?

Sinds 2008 is er het nodige veranderd in het toezicht op Europese banken. De EU vormde onder meer een bankenunie en harmoniseerde het depositogarantiestelsel. Dat betekent dat elke bank in de Europese Unie spaargeld tot 100.000 euro garandeert, in het geval van een faillissement. Je spaargeld is dus veilig. 

3. Hoe kunnen buitenlandse banken een hogere rente bieden? 

Nederlandse banken verklaren hun lage rentetarieven door het beleid van de Europese Centrale Bank. Dezelfde ECB waar andere EU-banken mee te maken hebben. Waarom bieden zij dan toch hogere rentes?

Zowel Binck Bank, Savedo en Raisin werken samen met jonge banken in Oost- en Zuid-Europa. "Deze banken opereren volledig via internet", legt Amanda Bulthuis van Spaarrente.nl uit. "Ze hebben dus niet te maken met hoge kosten voor gebouwen en personeel, zoals bijvoorbeeld Rabo en ING dat hebben." 

Ook is het voor deze banken 'makkelijker om geld te verdienen met het uitlenen van geld', volgens spaarexpert Bulthuis.  Maar daarvoor hebben ze wel geld nodig. In Oost- en Zuid-Europa is minder spaargeld beschikbaar, dus wijken zij uit naar bijvoorbeeld Nederland.

"En de rente is hier zo laag, het is makkelijk om daar een beetje boven te gaan zitten", aldus Bulthuis. 

4. Waar moet je op letten?

Check altijd of de bank waar je gaat sparen onder het depositogarantiestelsel valt. In Nederland zijn dat alle banken die vallen onder het toezicht van DNB. Andere Europese banken vallen onder het toezicht van de centrale bank in kwestie. Daar kun je checken of het 'snor' zit. 

Let goed op of je spaart in euro's, of in een andere valuta, tipt Bulthuis. Bij sommige banken spaar je niet in euro's, maar in de betreffende nationale valuta. Als die munt een stuk minder waard wordt, heb je pech. Met euro's heb je geen valutarisico. 

Ook moet je je geld een tijdje kunnen missen. Bij een spaardeposito zet je je geld een tijdje vast en beloof je het in principe niet op te nemen in die tijd. Dat mag wel, maar buitenlandse banken keren vaak pas rente uit aan het einde van de looptijd. Wil je toch spaargeld opnemen: dan kun je fluiten naar die felbegeerde rente. 

5. Als het allemaal zo veilig is, waarom gebeurt het dan niet meer?

So far, so good, maar toch is ons land nog niet massaal voor de buitenlandse spaarrekening gevallen. Een kwestie van tijd?

Volgens woordvoerder Ronald Veerman van Binck Bank wel. "Wij denken dat geld steeds mobieler wordt. Grenzen verdwijnen en regels worden steeds meer hetzelfde. Alle Europese moeten voldoen aan de eisen die in Frankfurt, Brussel en Basel worden gesteld." 

Dat spaarders nog niet zijn overgestapt hangt volgens Veerman samen met - toch weer - de lage rente. De rente is hoger in het buitenland, maar bij zo'n 1,8 procent houdt het wel op.