Voor het eerst in lange tijd daalt de RTL Z Huizenindex weer. De verkopen daalden een stuk harder dan normaal in het eerste kwartaal van het jaar, en voorlopig verandert de situatie voor woningzoekenden niet.
RTL Z Huizenindex: het evenwicht is zoek
Op het oog draait de huizenmarkt als een dolle, want de prijzen stijgen. Toch gaat het minder goed, beschrijft hoogleraar Peter Boelhouwer. "Eigenlijk staan alle variabelen in de RTL Z Huizenindex redelijk tot zwaar negatief, behalve de huizenprijzen. De verkopen lopen terug, woningen worden moeilijker betaalbaar en starters komen helemaal niet meer aan de bak."
Het eerste kwartaal van het jaar is altijd altijd een slecht kwartaal, maar nu is het heviger. "Normaal dalen de verkopen met 10, 12 procent", beschrijft Boelhouwer. "Maar dit kwartaal zowel bij de NVM en het Kadaster 21 procent daling en dat is toch wel heel fors."
'Nog zeker twee jaar door'
Hoe kan dat? "Er is nog steeds heel veel vraag; we bouwen te weinig en er komen huishoudens bij. Daarnaast is de rente nog steeds bescheiden en zijn de inkomens ook weer aan het stijgen. Dan krijg je dit soort situaties."
De komende twee jaar verwacht hij geen verandering te zien: verkrapping en verdere prijsstijging zetten door. "We zitten nu op 8, 9 procent op jaarbasis en dat gaat nog wel zo door."
Ook de regionalisering zet door. "Steeds meer mensen hebben het wel gezien in de Randstad, die vertrekken naar buiten. Dan krijg je het ripple-effect: daar lopen de prijzen ook verder op."
'We zitten in een bijzondere markt'
We zitten in een hele bijzondere markt, legt Boelhouwer uit. "Het normale patroon is dat de vraag op een gegeven moment vermindert, dan krijg je minder transacties en daar reageren de prijzen op. Dan krijg je nieuw evenwicht."
Nu zie je iets anders gebeuren. "Met name in de overhitte gebieden als Amsterdam zie je dat steeds meer mensen het gebied verlaten. Nu is er te weinig aanbod, geen vraagreductie."
Ouderen eruit, jongeren (samen) erin
Hoe kunnen we dat oplossen? "Alles inzetten op de bouw: voldoende bouwcapaciteit organiseren en zorgen dat er in de bouwnijverheid voldoende bouwvakker worden opgeleid", stelt Boelhouwer resoluut. "Het effect daarvan merken we pas over een paar jaar, maar we moeten het wel nu doen."
Snellere opties ziet hij in het beter verdelen van de bestaande woningvoorraad. "Denk aan het splitsen van woningen of ouderen via een goed aanbod aansporen om naar een andere woning te vertrekken. Of alleenstaanden proberen in een woning te laten samenwonen, zoals in sommige gemeenten via friendscontracten gebeurt."