Nick Leeson, wie kent hem niet? De Britse effectenhandelaar die in februari 1995 de voorpagina’s domineerde nadat hij de Barings Bank waar hij werkte door speculatie en illegale transacties met zulke hoge schulden had opgezadeld, dat de bank omviel. We zijn nu 20 jaar verder. Hoe is het met Leeson? Money Talks sprak met een van de bekendste rogue traders uit de geschiedenis van Finance. Vrijdagavond meer over het graaien van Nick Leeson. Kijk om 22:00 uur naar Money Talks. Bij RTL Z.
Nick Leeson (Watford, 1967) komt in 1989 bij Barings Bank terecht. Barings is de oudste en meest prestigieuze zakenbank uit het Verenigd Koninkrijk. Zo prestigieus dat zelfs koningin Elisabeth er een rekening heeft. Vrij snel komt Leeson als leidinggevende te werken op de Singapore International Monetary Exchange. Zijn werkzaamheden? Arbitreren tussen prijsverschillen in futures en het uitvoeren van transacties met futures en opties voor klanten van Barings.
Emerging markets, een lonkend perspectief
Voor Leeson is het een tijd van pionieren: "Ik werkte bij Barings Securities, een nieuwe tak van de bank die snel posities wilde veroveren in de opkomende ‘tiger economies’ van Zuid Oost Azië. Het was zaak daar als eerste in business te zijn en een zo groot mogelijk marktaandeel veilig te stellen. Ik was verantwoordelijk voor futures en opties, de beursvloer, de settlement."
Doel heiligt de middelen
Vanaf 1992 doet Leeson grote transacties die niet helemaal volgens de regels verlopen. Maar die Barings wel een fikse winst opleveren. Op zeker moment is Leeson zelfs goed voor 10 procent van de inkomsten van de bank. Dat transacties dan niet helemaal volgens de regels verlopen, weet Leeson dondersgoed, maar daar tilt hij niet zwaar aan. Bovendien doet iedereen het: "Ik was niet de eerste bij Barings die een illegale transactie tijdelijk verstopte in een verborgen rekening, het was normale praktijk."
Illegale transacties onder het tapijt vegen, dat is de gangbare praktijk op de beurs. Pakt een transactie slecht uit, dan verstop je die tijdelijk in een geheim account tot je weer voldoende geld hebt gemaakt om het verlies te compenseren. Geen haan die daarnaar kraait.
88888: your not so lucky number after all
Om rustig te kunnen zwendelen opent Leeson rekening 88888, een Chinees geluksnummer. Naar eigen zeggen opende hij de rekening om een aantal ‘embarrassing’ verliezen van zijn ondergeschikte handelaren te verhullen. Echter, Leeson begon vrijwel direct na aankomst in Singapore actief in het 88888 account te handelen. En zeker niet in de kleine volumes. Hij is er dus niet langzaam ‘ingerold’, wist Leeson dat hij fout zat?
"Je weet vanaf het eerste begin dat het fout is. Je weet dat als je gepakt wordt dat je gestraft wordt. Maar hoe hoog die straf zal zijn? Dit is het grijze gebied. Met hindsight: was ik in het eerste jaar betrapt, dan zou het bij een tik op de vingers zijn gebleven, in het tweede jaar zou ik zijn ontslagen, maar was ik gewoon bij een andere bank gaan werken. Was het tussen jaar 3 en jaar 4 ontdekt, dan zou ik de cel in zijn gegaan."
Bergafwaarts gaat het hard
Wat ook uiteindelijk gebeurt. Want de verliezen die Leeson blijft verstoppen op de geheime rekening lopen steeds hoger op. Eind 1992 bedragen die al 2 miljoen pond. Om twee jaar later te exploderen naar 208 miljoen pond. "It mushroomed." Waarom bleef Leeson maar doorgaan met zijn praktijken? "Zelfoverschatting. Ik dacht dat ik het wel aankon. Opgeven was in ieder geval geen optie, want succes was mijn hoogste ambitie. Ik wilde mijn eigen falen niet toegeven. Met als gevolg dat ik bevroor en de verliezen nog verder opliepen."
Grote klapper wordt grote flop
Januari 1995 probeert Leeson al die verliezen in een klap goed te maken door met een optieconstructie op een stabiele beurs te speculeren. Leeson verkoopt een zogeheten straddle. Alles of niets, onze man gaat va banque. Het moet de klapper worden die alles in één keer goedmaakt.
Een dag later wordt de Japanse stad Kobe getroffen door een aardbeving met een kracht van 6,2 op de schaal van Richter. Naar schatting 6434 mensen komen om, de Aziatische aandelenmarkten kelderen en Leeson ziet zijn inzet verdampen. Barings Bank lijdt een verlies van 1,4 miljard dollar, het dubbele van haar handelskapitaal. "En daardoor stortte de 233 jaar oude bank in elkaar."
The loser took it all
Leeson raakt in paniek, laat voor zijn collega’s een briefje achter met daarop "I am sorry" en vlucht naar met zijn vrouw Lisa naar Maleisië. "Het nieuws verspreidde zich razendsnel, hoewel nog niemand precies de consequenties kon overzien. Ik werd gezocht en moest naar het westen. We namen daarom het eerste het beste vliegtuig, dat ging naar Frankfurt."
Nick Leeson bij zijn arrestatie op de luchthaven van Singapore
Leeson is inmiddels wereldnieuws en wanneer hij via Brunei en Bangkok in Frankfurt am Main landt, wordt hij gearresteerd en aan Singapore uitgeleverd. Hij krijgt 6,5 jaar cel, maar wordt in 1999 vervroegd vrijgelaten om aan darmkanker behandeld te worden. Zijn vrouw Lisa is dan al van hem gescheiden.
Nick Leeson, 20 jaar later
Nick Leeson is vandaag de dag en veelgevraagd spreker en runt, heel toepasselijk, een risk consultancybureau. Hoe kijkt hij terug op deze periode? "Ik was 25, een leeftijd die absoluut niet hoort bij de verantwoordelijkheden en de mogelijkheden die ik had. Ik nam een aantal stomme besluiten, wist dat het verkeerd was wat ik deed en hoewel ik elke dag had kunnen stoppen ging ik toch door. Ik heb ook geen hulp of advies gevraagd, dat zag ik als een teken van zwakte." Heeft Leeson nog spijt? "Ik heb vierenhalf jaar in de cel in Singapore gezeten om daarover na te denken en spijt te hebben. Ja, ik heb veel spijt gehad, maar ook dat houdt een keer op. Je moet ook weer door."
