Ga naar de inhoud
Patrick Wessels

Hoe je makkelijker meer kunt sparen

Sparen voor een leuk festival komende zomer of een weekendje weg? Peanuts.

Maar sparen om de tuin eens grondig aan te pakken, als extraatje voor onze oude dag of om een stevige financiële buffer zonder concreet doel aan te leggen?

Dat plan is voor de meesten een stuk moeilijker uit te voeren. Zo niet praktisch onmogelijk. En dat terwijl we toch bekend staan als een spaarzaam volkje.

Vreemd? Niet als je rekening houdt met de manier waarop ons brein werkt. Onze hersenen houden er namelijk best van om te sparen, maar dan vooral als daar binnen afzienbare tijd een beloning voor volgt.

Zoals wanneer je enkele maanden hebt gespaard voor een geslaagd festival. Maar naarmate de beloning verder in de toekomst ligt, wordt het lastiger om daar netjes voor te blijven sparen.

De oorzaak ligt bij twee verschillende denkniveaus waarop ons brein functioneert en de verleidingen waarvoor we onbewust vallen. Een leuk avondje uit met vrienden of een leuk shirtje in de aanbieding: het zijn heel directe beloningen en het is uitermate verleidelijk om er geld aan uit te geven.

Maar na deze aankopen baal je weer, omdat het grote spaardoel minder bereikbaar is geworden. Concrete verleidingen zitten onze abstracte doelstellingen in de weg, vanwege ons - helaas - irrationele brein.

Dat irrationele brein kunnen we niet zomaar rationeel maken. Toch is het wel mogelijk om beter te sparen voor later.

Door jouw brein op een 'goede' manier voor de gek te houden. Door je hoofd te verleiden met concrete beloningen, die het winnen van de verleidingen waar je anders in zou trappen. 

Een voorbeeld. 

Ik houd van mooie auto's en spaar daarvoor maandelijks een fors deel van mijn inkomen. Daar koop ik dan eens in de 4 tot 5 jaar een nieuwe auto van.

Concrete verleidingen op de korte termijn weersta ik op twee verschillende manieren. Ten eerste gebruik ik de app van MoneYou voor internetbankieren.

Die app biedt namelijk de mogelijkheid een spaardoel in te stellen, daar een foto aan toe te voegen en aan te geven wanneer ik het doel wil bereiken. MoneYou is niet de enige die zo'n service aanbiedt, zoek vooral uit of jouw bank dat ook doet. 

Met zo'n app sla ik drie psychologische vliegen in één klap. De app toont me een foto van de auto die ik uiteindelijk kan gaan kopen, laat me zien hoeveel maanden het nog duurt voordat ik mijn spaardoel bereik en toont me hoeveel procent van het benodigde bedrag ik al bij elkaar heb.

Daarnaast beloon ik mezelf iedere keer als ik een nieuw spaarbedrag overmaak door tegelijkertijd een kleiner bedrag over te maken naar een 'leuke-dingen-rekening'.

Op die manier maak ik mijn spaardoel zo concreet mogelijk en zorg ik voor meerdere beloningen. Een nieuwe inleg toont in de app een procentuele stap voorwaarts richting mijn doel: reden voor een dopamineshot door mijn brein en een instant heerlijk gevoel.

En als extra beloning groeit het bedrag op mijn rekening dat ik voor leuke dingen kan gebruiken, zoals concrete verleidingen om iets nieuws te shoppen of een avondje uit te gaan met vrienden.

Wil je sparen om de tuin grondig aan te pakken? Maak een lijst met alle planten, bestrating en alles wat je nodig hebt. En vink ze af op basis van de spaarbedragen die je inlegt. Hak je spaardoel in kleinere stukjes, concretiseer het doel dat je voor ogen hebt en houdt de voortgang bij.

Of spaar zoals met een Advent-kalender, waarbij je voor iedere inleg een kleine beloning krijgt.

Met die kleine beloningen wordt sparen voor het grote doel ineens een stuk leuker én haalbaarder. 

Patrick schrijft over psychologie en consumentengedrag.  Waarom koop je het ene product wel en het andere niet? En hoe kun je daar slimmer mee omgaan?