Na maanden wachten, een berg media-aandacht en Kamervragen over dat wachten, mag de Arnhemse Mondmaskerfabriek eindelijk beginnen. Een fabriek op eigen bodem, hoe moeilijk kan het zijn? Dat dachten de oprichters nog in maart. "Het is eigenlijk nog snel gegaan."
"We zijn helemaal nieuw", zegt Fleur Bakker, een van de initiatiefnemers van de Mondmaskerfabriek. En even een fabriek uit de grond stampen doe je niet zomaar. "Het vinden van vaste leveranciers was een uitdaging, maar ook het opzetten van goede kwaliteitschecks."
Eind maart, tijdens de eerste coronagolf, sloegen vijf ondernemers de handen ineen. Een fabriek op eigen bodem was het idee. Zodat we niet meer afhankelijk zijn van mondkapjes uit China. Binnen no-time hadden ze financiering en contacten met leveranciers. Begin mei werd er al proefgedraaid met twee gloednieuwe machines.
Lange wachtrijen
Maar er waren lange wachtrijen bij laboratoria en testcentra. De certificering van medische producten gebeurt niet meer in Nederland. Bovendien is het een lang proces dat wel twee jaar kan duren, zo vertelde Bakker eerder. "Na tests bleek er steeds dat er nog iets niet 100 procent in orde was", zegt de ondernemer nu.
Nu is dat wel zo. "Als ik andere productontwikkelaars spreek, dan zeggen ze: jullie hebben het nog snel gedaan."
Bakker wijst daarbij op het feit dat de fabriek eigen, strenge kwaliteitseisen hanteert, omdat het mondmaskers wil maken die geschikt zijn voor onder meer ziekenhuiszorg en mondzorg. Het gaat om drielaags chirurgische maskers (type IIR).
Sporadische afwijkingen
Alle certificaten zijn inmiddels rond. De laatste weken bleef de 'go' vooral hangen op het feit dat er binnen de eigen testsystemen nog 'sporadisch' afwijkingen werden gevonden, zegt Bakker. "De fabriek is gevestigd in een oude hal waarvan we in het begin al dachten, krijgen we dit schoon genoeg?"
De uitschieters kwamen daar vandaan, daarom is er nu een zogenoemde 'white room' ingericht, een plek waar het brandschoon moet zijn. Begin volgend jaar hopen de ondernemers te verhuizen naar een andere locatie.
Flinke voorraad
Het doel is een miljoen mondkapjes per week maken. Die worden allemaal afgenomen door het Landelijk Consortium Hulpmiddelen, dat door de overheid in het leven werd geroepen om snel goede middelen te kunnen inslaan tijdens de pandemie.
Bakker heeft daarbij nog een voorraad van 2 miljoen mondkapjes liggen. Die voldoen niet aan alle eisen om als medisch te kunnen worden verkocht. Ze zullen daarom als reguliere hygiënemaskers worden verkocht.
Overgekwalificeerd
Er werken intussen dertig mensen in de fabriek, waarvan 23 met een vluchtelingenachtergrond. "Mensen van alle rangen en standen, vaak overgekwalificeerd", zegt Bakker. Tussendoor krijgen ze Nederlandse taalles en worden zo klaargestoomd voor de arbeidsmarkt.
De fabriek kan los, maar de markt is anders dan in maart, weet Bakker. Inmiddels gingen er ook andere mondmaskermakers van start, zoals HMK Medical. Ook bedrijven zoals Auping en DSM en kleine naaiateliers doken op de trend, want er bleek grote vraag naar zowel medische als niet-medische maskers.
Blijvend succes
Toch hopen de Arnhemse makers op blijvend succes, ook na corona."We zien de prijzen voor mondmaskers dalen, dat betekent waarschijnlijk dat we meer moeten automatiseren", zegt Bakker. Ze is er wel op gebrand de fabriek in Nederland te houden.
"We zijn al in gesprek met onder meer groothandels, want er is ook een tekort aan medische handschoenen. Die zouden wij ook kunnen maken."
